روش شناسی نقد تاریخی روایات اسباب نزول

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 108

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KGY-12-27_010

تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1401

چکیده مقاله:

ارزیابی روایات سبب نزول نیازمند روش هایی متناسب با ویژگی های این دسته از روایات است. حدیث پژوهان از تاریخ معتبر به عنوان یکی از معیارهای نقد اسباب نزول یاد کرده اند با این حال بهره گیری از معیار تاریخ هیچ گاه روشمند نبوده و اصول و ضوابط آن بیان نگردیده و برای این مساله، قواعدی وضع نشده است. لذا در این نوشتار با روش تحلیلی توصیفی تلاش شده است با ارائه روش نقد تاریخی و به کارگیری معیارهای نقد تاریخی به نقد اسباب نزول پرداخته تا بهره گیری از معیار تاریخ در اینگونه موارد شکل علمی تری به خود گرفته و روشمندانه از معیار نامبرده استفاده شود. با تتبع بر منابع تاریخی و حدیثی می توان از شناخت هویت فردی و اجتماعی راوی، فاصله زمانی و مکانی راوی با روایت، وضعیت تاریخی مخاطبان، تاثیر شرایط اجتماعی، بررسی منابع روایت، توجه به زمان شکل گیری معانی برای واژگان، بازسازی فضای متن، فهم علایق، انتظارات و پیش فهم های راوی، فهم هدف و مقصود و انگیزه راوی از نقل روایت و معنای واقعی و حقیقی متن روایت و ارزیابی آن در میزان عقل به عنوان معیارهای نقد تاریخی اسباب نزول یاد نمود.

نویسندگان

نجمه حیدری

دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه قم (نویسنده مسئول)

محمد تقی دیاری بیدگلی

استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ، ترجمه المیزان، قم: دفتر نشر معارف،۱۳۸۸شآئینه وند، ...
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید؛ شرح نهج البلاغه؛ به کوشش محمد ...
  • ابن اثیر، علی بن محمد؛ اسدالغابه فی معرفه الصحابه؛ بیروت: ...
  • ابن عطیه، عبدالحق؛ المحرر الوجیز؛ لبنان: دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۲ق ...
  • ابن کثیر، اسماعیل؛ تفسیر القران العظیم؛ بیروت: دارالمعرفه، ۱۴۱۲قابو حیان ...
  • ابوریه، محمود؛ شیخ المضیره ابوهریره؛ چ۳، مصر: دارالمعارف، ۱۹۶۵ماحمدی، محمدحسن؛ ...
  • ایازی، محمد علی، قرآن و فرهنگ زمانه، رشت، کتاب مبین،۱۳۸۲شبخاری، ...
  • بستانی، قاسم؛ «تقدم تجویزی نقد سند یا متن»؛ فصلنامه مطالعات ...
  • پاکتچی، احمد؛ نقد متن؛به کوشش صالح زارعی، تهران: دانشگاه امام ...
  • ؛ پژوهشی پیرامون جوامع حدیثی اهل سنت؛ تهران: دانشگاه امام ...
  • پیروزفر، سهیلا؛ «نقش اسباب نزول در تفسیر قرآن»؛ پایان نامه ...
  • ثعلبی، احمد بن محمد؛ الکشف و البیان؛ بیروت: داراحیاء التراث ...
  • جودکی، حجت الله؛ حضرتی، حسن؛ صیامیان، زهیر؛ «مبانی نقد تاریخی-جایی ...
  • رستمی، علیرضا؛ تاثیر جریان های سیاسی بر تفسیر و مفسران؛ ...
  • رستم، اسد؛ مصطلح التاریخ: روش نقد تاریخی (روایت بوم محور ...
  • ریمون کیوی، لوک و ان کامپنهود،عبدالحسین نیک گهر، روش تحقیق ...
  • زرین کوب، عبدالحسین؛ دفتر ایام؛ تهران: انتشارات علمی، ۱۳۷۹شزمخشری، محمود ...
  • ساماران ، شارل؛ روش های پژوهش در تاریخ؛ ترجمه ابوالقاسم ...
  • سیوطی، عبدالرحمن؛ الدر المنثور فی التفسیر بالماثور؛ قم: کتابخانه عمومی ...
  • ؛ لباب النقول فی اسباب النزول؛ بیروت: موسسه الکتاب الثقافیه، ...
  • شاکر، محمد کاظم؛ علوم قرآنی؛ چ۲، قم: انتشارات دانشگاه قم، ...
  • شجاعی، حسین، رجبیان، تقی؛ «بررسی انتقادی روش مفسران قرآن کریم ...
  • صائب، عبدالحمید؛ تاریخ الاسلام الثقافی و السیاسی؛ قم: مرکز الغدیر ...
  • الصالح، صبحی ابراهیم،علوم الحدیث و مصطلحه، بیروت: دار العلم للملایین،۱۹۸۴م ...
  • طباطبایی، محمد حسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ چ۵، تهران: انتشارات ...
  • .........، محمد کاظم؛ «فضای صدور»؛ علوم حدیث، سال ۱۷، شماره۴، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ چ۳، ...
  • طبری، محمدبن جریر؛ جامع البیان فی تفسیر القرآن؛بیروت: دارالمعرفه، ۱۴۱۲ ...
  • ؛ تاریخ الطبری؛ چ۴، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۳ق ...
  • طوسی، محمد بن حسن؛ رجال الطوسی؛ به کوشش جواد قیومی ...
  • عاملی، سید جعفر مرتضی؛ الصحیح من سیره النبی الاعظم؛ چ۴، ...
  • عباسی، حسن، حجتی، محمد باقر؛ «بررسی کارکرد «شرایط اجتماعی» در ...
  • ؛ نقش عایشه در تاریخ اسلام؛ ترجمه هاشم هریسی و ...
  • ؛ یکصد و پنجاه صحابی ساختگی؛ قم: انتشارات علامه عسکری، ...
  • ؛ عبدالله بن سبا؛ ترجمه احمد فهری زنجانی، قم: مجمع ...
  • فخر رازی، محمد؛ مفاتیح الغیب؛ چ۳، بیروت: داراحیاء التراث العربی، ...
  • فضل الله، سید محمد حسین؛ من وحی القرآن؛ بیروت: دارالملک، ...
  • قرطبی، محمد؛ الجامع لاحکام القرآن؛ تهران: ناصر خسرو، ۱۳۶۴ش ...
  • قمی، علی بن ابراهیم؛ تفسیر القمی؛ چ۳، به کوشش طیب ...
  • محقق، محمدباقر؛ نمونه بینات در شان نزول آیات؛ چ۴، تهران: ...
  • معارف، مجید؛ «رابطه تاریخ و فهم و نقد حدیث»؛ پژوهش ...
  • معرفت، محمد هادی؛ التمهید فی علوم القرآن؛ چ۲، قم: موسسه ...
  • مقریزی، تقی الدین؛ امتاع الاسماع؛ بیروت: دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق ...
  • ملائی توانی، علیرضا؛ درآمدی بر روش پژوهش در تاریخ؛ تهران: ...
  • نکونام، جعفر؛ درآمدی بر تاریخ گذاری قرآن؛ تهران: هستی نما، ...
  • نوذری، حسینعلی،فلسفه تاریخ، روش شناسی و تاریخنگاری،طرح نو،۱۳۷۹شواحدی، علی بن ...
  • یروفه یف؛ تاریخ چیست؛ ترجمه محمد تقی زاده، بی جا، ...
  • James Tully; "The Pen is Mighty sword: Quintin Skinner’s Analysis ...
  • نمایش کامل مراجع