گونه شناسی اخبار جعلی و شایعات کرونایی در رسانه های اجتماعی در ایران

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 256

فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AMI-4-8_005

تاریخ نمایه سازی: 9 اسفند 1401

چکیده مقاله:

امر خبررسانی در رسانه های جمعی از زمان پیدایش خود، همواره با مقوله ای به نام شایعات و اخبار کذب دست وپنجه نرم کرده است. اما با فراگیری فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، جولان گاه جدید و البته مستعدتری برای انتشار شایعات ایجاد شده که البته در برخی کشورها از جمله ایران به دلایلی همچون ضعف اطلاع رسانی های رسمی، این امر شدیدتر است. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به واسطه رصد انسانی خبرگزاری ها، پیام رسان تلگرام، شبکه اجتماعی اینستاگرام و شبکه اجتماعی توییتر، از زمان اعلام شیوع کرونا در ایران در تاریخ ۳۱ بهمن ۱۳۹۸ تا ۳۱ فروردین ماه ۱۳۹۹، گونه شناسی، منشا انتشار، سطح شیوع و میزان فراگیری شایعه ها را در جامعه ایرانی مورد تحلیل و واکاوی قرار دهد. طبق بررسی ها نیمی از شایعات کرونایی به شایعات تحریک کننده احساسات افکار عمومی، شایعه پراکنی علیه حاکمیت و بزرگ نمایی از آمار مبتلایان و جان باختگان کرونا اختصاص داشت. دیگر مقولاتی همچون شایعه سازی علیه نیروهای مسلح و شایعه پراکنی پیرامون روش های انتقال، پیشگیری و درمان کرونا در رده های بعدی قرار گرفته اند. با توجه به تاثیرگذاری شایعات فضای مجازی بر تحریک کاذب احساسات و افکار عمومی و عواقب سوء روانی و اجتماعی آن، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با کمک گرفتن از مفهوم سواد خبری که در حقیقت زیرمجموعه ای از مفهوم سواد رسانه ای دانسته می شود و از رهگذر گفت وگو با کارشناسان حوزه خبر و رسانه های نوین خبری، به علل فراگیری نسبی و تعدد بالای شایعات فضای مجازی در ایران و سیاست ها و شیوه های برون رفت از وضعیت فعلی نیز اشاره شود.

نویسندگان

عبدالرحیم قاسمی نژاد

دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

رضا زمردی

کارشناسی ارشد معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران.

عبدالکریم خیامی

استادیار دانشکده معارف اسلامیو فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدوند، انیسه و طبیجی، زینب. (۱۳۹۷). شبکه های اجتماعی؛ تئوری ...
  • آزادی، محمدحسین و همکاران. (۱۳۹۸). «تفاوت های «خبر جعلی» و ...
  • پک، اندرو. (۱۳۹۹). «معضل فزون سازی: فولکلور و اخبار جعلی ...
  • تلگرام و اینستاگرام در ایران، تحلیل وضعیت موجود و راهبردهای ...
  • رایف، دانیل و همکاران. (۱۳۹۸). تحلیل پیام های رسانه ای. ...
  • سورین، ورنر جوزف و تانکارد، جیمز. (۱۳۸۱). نظریه های ارتباطات. ...
  • زابلی زاده، اردشیر و افخمی، حسینعلی. (۱۳۹۲). «استفاده از نظریه ...
  • شکرخواه، یونس. (۱۳۸۹). واژه نامه ارتباطات. تهران: سروش ...
  • شمس، مرتضی و فرقانی، محمد مهدی. (۱۳۹۷). «شبکه های اجتماعی ...
  • کاپفرر، ژان نوئل. (۱۳۸۰). شایعه. ترجمه خداد موقر. تهران: شیرازه ...
  • کریپندورف، کلوس. (۱۳۹۸). مبانی روش شناسی تحلیل محتوا. ترجمه هوشنگ ...
  • محسنیان راد، مهدی. (۱۳۹۱). «سه نسل شبکه اجتماعی، حضور همزمان ...
  • محمدیان، محمود و پورعباسی، پوران. (۱۳۹۰). «روابط عمومی: مدیریت شایعات ...
  • مک کوایل، دنیس، (۱۳۸۲). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی. ترجمه ...
  • مک نیر، برایان. (۱۳۹۸). اخبار جعلی؛ دروغ، تحریف و توهم ...
  • نزاکتی، فرزانه. (۱۳۹۶). رسانه ها روند همگرایی و تحولات فناورانه. ...
  • نوربخش، مرتضی. (۱۳۹۱). مفاهیم اساسی در دانش ارتباطات. تهران: جامعه ...
  • یرون، بروگمن (۱۳۹۳). درآمدی بر شبکه های اجتماعی. ترجمه خلیل ...
  • Donsbach, W. (۲۰۰۸). The international encyclopedia of communication. Malden. MA: ...
  • Parenti, M. (۲۰۰۱). America Besieged. San Francisco: City Lights ...
  • Putnam, R. (۲۰۰۰). Bowling Alone: The Collapse and Revival of ...
  • Shaw, D. L. and McCombs M. E. (۱۹۷۷). The Emergence ...
  • نمایش کامل مراجع