حساسیت سنجی مدل نرم افزاری HEC-HMSنسبت به مدل رقومی ارتفاع در روندیابی ماسکینگام

در این پژوهش به منظور حساسیت سنجی خروجی مدل های هیدرولوژیکی، با استفاده از پارامترهای مورفومتری حوضه آبریز بالادست سد دز، اقدام به توسعه مدل بارش-رواناب از طریق الحاقیههای ArcHydro و HEC-GeoHMS در محیط GIS بر پایه سه اندازه سلولی رقوم ارتفاعی حدودا ۱۲، ۳۰ و ۷۰ متری شده است. مدل های تولیدشده با شرایط اولیه یکسان در نرم افزار HEC-HMS اجرا شد. مبنای مقایسه مدل های تولیدشده با مرزبندی متفاوت، کمترین خطا در گام اولیه بود. نتایج به دست آمده، حاکی از برتری مدل رقومی ۳۰ متری نسبت به مدل ۷۰ متری در ارتباط با دقت بالاتر ضرایب مدل میباشد. از بین پارامترهای مدل بیشترین و کمترین انحراف آماری هم بر روی ضریب ماسکینگام K در زیر حوضه های موردمطالعه رخ داده است. ازاین رو چرا که اجرای مدل با استفاده از لایه های مدل رقومی ارتفاع با ابعاد ۱۲ متری و ۷۰ متری، در خروجی اولیه، مقدار خطای نش را (به ترتیب برابر با ۶۶/۳- و ۷۹/۳- ) بسیار بیشتر از مدل ساخته شده با لایه ۳۰ متری (۰۷۹/۰-) نشان می دهد. با این حال مدل ۱۲ متری به علت وسعت بالای ناحیه و افزایش تصاعدی حجم محاسبات، مقدار مرزبندی انجام داده جهت استخراج زیر حوضه ها را با انحراف آماری صورت داده است. به این ترتیب مدل ۳۰ متری به منظور اجرای واسنجی و صحت سنجی در یک دوره تداومی از آمار هیدرومتری انتخاب و اجرا شد.