حقوق محیط زیست از دیدگاه اسلام با روش نهادگرایی گفتمانی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 90

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSDE-3-4_004

تاریخ نمایه سازی: 10 اسفند 1401

چکیده مقاله:

گفتمان های حقوقی محیط زیست، درباره ارتباط حقوقی انسان، محیط زیست و قدرت های موجود اجتماعی بحث و گفتگو می کنند. توجه اسلام به تمامی عرصه های حیات انسانی به ویژه محیط زیست، می تواند زمینه بسط حقوق محیط زیست، به ویژه در واکنش به بحران های زیست محیطی را فراهم کند. در این پژوهش از رهیافت جدید نهادگرایی گفتمانی برای مطالعه حقوق محیط زیست از دیدگاه اسلام بهره گرفته شده است که در آن نظریه گفتمانی لاکلا و موفه با نهادگرایی تلفیق و بر اساس رابطه دیالکتیک گفتمان ها به عنوان ذهنیات سطح کلان با واقعیت های عینی جامعه (نهادهای درگیر در محیط زیست) تدوین شده است. در ساختار گفتمان حقوقی اسلام درباره محیط زیست حول نشانه مرکزی «رویکرد خدامحوری به محیط زیست» نظام معنایی متشکل از دال های اصلی «رابطه متقابل انسان با محیط زیست»، «قواعد فقهی حامی محیط زیست»، «نهادهای فقهی دربرگیرنده ملاحظات محیط زیستی» و «احکام و سبک زندگی محیط زیستی اسلام» شکل گرفته است. این گفتمان در بستر ترتیبات نهادی شامل انفال، مشترکات، حسبه و مالکیت قابلیت تحقق و اجرایی شدن دارد. رویکرد نهادگرایی گفتمانی با فراهم آوردن زمینه بسط حقوق اسلامی محیط زیست می تواند الهام بخش تدوین قوانین و نحوه اجرای قوانین زیست محیطی باشد. بی شک هژمونی گفتمان حقوقی اسلام در باب محیط زیست ثمرات زیادی در حمایت و حفاظت از محیط زیست به همراه خواهد داشت.

نویسندگان

ابراهیم یاقوتی

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Shilton D., Kiss A., Judicial Handbook on Environmental Law, Abdollahi ...
  • Macdonell D., Theories of Discourse: An Introduction, Nozari HA (Persian ...
  • Jorgensen MW., Phillips LJ., Discourse Analysis as Theory and Method, ...
  • Laclau E., Mouffe C., Hegemony and Socials Strategy: Toward a ...
  • Laclau E., Mouffe CH., Hegemony and Socialist Strategy, Rezaei M ...
  • Tajik MR., Discourse, Antidiscourse and Political analysis, Institute of Humanitarian ...
  • Toreihi SH-F., Majma al-Bahrein, Qom: Daftar-e Nashr-e Farhang-e Eslami, ۱۹۸۸, ...
  • Tahanawi MA., Kashaf Istilahat al-Fonun Va-al-Olum, Beirut: Library of Lebanon ...
  • Khooei A., Al-Mohazerat fi al-Osul al-Fiqh, Qom: Institute of Al-Nashr ...
  • Najafi Javaheri AMH., Javaher al-Kalam fi Sharaei al-Islam, Beirut: Dar ...
  • Janati ME., Sources of Ijtihad, Tehran: Keyhan, ۱۹۹۱, p.۳۲۹. (In ...
  • Ali I., Nahj al-Fesaheh, Payandeh A (Translator), Qom: Javidan ...
  • Majlesi MB., Bahar al-Anvar, Beirut: Al-Vafa Institute, ۱۹۸۳ ...
  • Hendi H., Kanz al-Ummal, A Safwah al-Saqa’ Research, Beirut: Al-Resaleh, ...
  • Mohammdi Rey Shahri M., Mizan al-Hekmat, Sheikhi H (Translator), Qom: ...
  • Ali I., Nahj al-Balagha, Shahidi SJ (Translator), Tehran: Entesharat-e-Elmi va ...
  • Steinmo S., Historical Institutionalism, Approaches and Methodologies in the Social ...
  • North Douglass C., Economic Performance Through Time, The American Economic ...
  • Meshkini A., Istilahat al-Fiqh, Qom: Nashr-e Hadi Pub, ۱۹۹۸, p.۹۳. ...
  • Bin Khalil AIM., Meftah al-Saadat va Mesbah al-Siyada, Kobrazadeh T ...
  • Tabatabaei Yazdi SMK., Hashiyeh al-Makaseb, Qom: Ismaeilian Institute, ۱۹۹۸, Vol.۱, ...
  • نمایش کامل مراجع