بررسی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی چشمه های تروارتن ساز منطقه ماکو و تعیین منشا آب چشمه ها بر اساس ژئوشیمی و کانی شناسی رسوبات و نهشته های اطراف آنها

نصرت آقازاده; یاسر گلستان

بررسی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی چشمه های تروارتن ساز منطقه ماکو و تعیین منشا آب چشمه ها بر اساس ژئوشیمی و کانی شناسی رسوبات و نهشته های اطراف آنها

محل انتشار: مجله هیدروژئولوژی، دوره: 6، شماره: 1

سال انتشار: 1400

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 159

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/1611861

شناسه ملی سند علمی:

JR_HYDTR-6-1_005

تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1401

چکیده مقاله:

آب چشمه‎ها نماینگر مناسبی جهت ارزیابی تاثیر متقابل آب سنگ و تغییرات تراز آب در آبخوان‎های سازند سخت بهشمار می‎آیند. منطقه ماکو در شمال غرب ایران و در استان آذربایجانغربی واقع شده است. تامین بخشی از آب موردنیاز کشاورزی منطقه از طریق چشمه‎های تراورتن‎ساز و نقش این چشمه‎ها در فرآیند نهشت تراورتن و تاثیر ترکیب شیمیایی آبها بر روی تغییر رنگ تراورتن‎ها باعث شده که مطالعه خصوصیات هیدروژئوشیمیایی چشمه‎های منطقه موردمطالعه حائز اهمیت باشد. لذا بر این اساس در این پژوهش، به ارزیابی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی، تغییرات ترکیب شیمیایی و منشا آب چشمه‎ها از طریق نمونهبرداری از آب، رسوبات تهنشستی و واحدهای سنگی اطراف چشمه‎ها که رخنمون داشتند، پرداخته شد. نتایج حاصل از تفسیر نمودارهای هیدروژئوشیمیایی، نسبتهای یونی و شاخص اشباعیت نسبت به کانی‎ها نشان داد که سنگ مخزن آبخوان آهک ناخالص بوده و آب چشمه‎ها نسبت به کانی‎های کربناته اشباع تا فوقاشباع و نسبت به کانی‎های سولفاته تحتاشباع و تیپ آنها Ca-HCO۳ میباشد. بالا بودن فشار دیاکسیدکربن و خروج آن از ترکیب آب چشمه‎ها باعث شده که چشمه‎های آهکساز منطقه، توانایی نهشتهگذاری بالایی داشته و باعث شکل‎گیری تروارتن‎های تیپ شکاف پشته با ارتفاع و گسترش نسبتا زیاد شوند. نتایج حاصل از بررسی ژئوشیمیایی عناصر موجود در ترکیب رسوبات اطراف چشمه‎ها نشان میدهد که همبستگی بینCaO با Al۲O۳، SiO۲، TiO۲, Fe۲O۳ منفی، CaO با Ba, Sr مثبت و SiO۲ با Fe۲O۳ و Al۲O۳ ارتباط مستقیم بوده لذا بر این اساس چشمه‎ها از نوع ترموژنیک با منشا سیالات گرمابی میباشند.

کلیدواژه ها:

تراورتن ، چشمه ، ژئوشیمی ، ماکو ، هیدروژئوشیمیایی

نویسندگان

نصرت آقازاده

استادیار، گروه عمران، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

یاسر گلستان

کارشناسی ارشد زمین شناسی، گروه زمین شناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

آقازاده، ن.، اصغری مقدم، ا.، ۱۳۸۷. ارزیابی هیدروژئوشیمیایی آبهای زیرزمینی ...
امینی آذر، ر. و عباسی، س.، ۱۳۸۲. نقشه مقیاس ۱۰۰۰۰۰/۱ ...
باباخانی، ع. و امینی، م.، ۱۳۷۰. چشمه های تراورتن ساز ...
بیرالوند،م.، محجل، م.، قاسمی، م.، ۱۳۹۸. نقش زمینساخت و ماگماتیسم ...
پور قاضی، ج.، گنجعلی، س.، موذن، م.، ستوهیان، ف.، ۱۳۹۳. ...
تقیپور، ک.، خطیب، م.م.، هیهات، م.ر.، ئاعظی هیر، ع.، شبانیان، ...
جمعدار, م.، سرائی تبریزی، م.، یوسفی، ح.، ۱۳۹۹. پتانسیل یابی ...
علیمرادی، ص.، ناصری، ح.، علیجانی، ف.، کریمی، ح .، ۱۳۹۹. ...
موثق، ل.، زرینی، غ.، قیامی راد، م.، ۱۳۹۷. بررسی کیفیت ...
نصر اصفهانی، ع. و رئیسی، م.، ۱۳۸۷. پترولوژی تراورتنهای جنوب ...
Algarraa, A.M., Martın, M., Andreoc, B., Julia, R., Gomezb, C., ...
Asta, M.P., Auque, L.F., Sanz, F.J., Gimeno, M.J., Acero, P., ...
Capezzuoli, E., Gandin, A., Pedley, M., ۲۰۱۴. Decoding tufa and ...
Claes, H., Soete, J., Van Noten, K., El Desouky, H., ...
Claes H., Marques Erthal M., Soete J., Özkul M., Swennen ...
Dilsiz, C., Marques, J.M., Carreira, P.M., ۲۰۰۴. The impact of ...
Hem, J.D., ۱۹۷۰. Study and interpretation of the chemical characteristics ...
Kanellopoulos, Ch., Lamprinou, V., Mitropoulos, P., Voudouris, P., ۲۰۱۶. Thermogenic ...
Langmuir, D., ۱۹۹۷. Aqueous environmental geochemistry. Prentice Hall, Inc., ۶۰۱ ...
Lebatard A.E, Alçiçek M.C, Rochette P., et al. ۲۰۱۴. Dating ...
Li X., Huang X., Liao X., Zhang Y., ۲۰۲۰. Hydrogeochemical ...
Liu, H. Zhou, X., Zhang, Y., Wang, M., Tan, M., ...
Mansouri Daneshvar, M.R., Pourali, M., ۲۰۱۵. Hydrogeochemical and geomorphological investigation ...
Parkhurst, D.L., Appelo, C.A.J., ۱۹۹۹. User’s guide to PHREEQC (ver.۲)-A ...
Piper, A.M., ۱۹۴۴. A graphic procedure in the geochemical interpretation ...
Roshanak, R., Moore, F., Zarasvandi, A., Keshavarzi, B., & Gratzer, ...
Sharifi R., Moore F., Mohammadi Z., Keshavarzi B., ۲۰۱۶. Estimation ...
Vylita, T., Zak, K., ۲۰۰۸. Travertine deposits of the Karlovy ...

نمایش کامل مراجع