سه الگوی رفتاری خوراک ایرانیان

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 122

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJART-10-1_011

تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1401

چکیده مقاله:

غذا و خوراک از مهمترین نیازها و فعالیت های اجتماعی بشری است که بدون آن امکان تکوین و بسط دیگر توانش های انسانی وجود ندارد. یکی از ویژگی های بنیادین فرهنگی هر جامعه آداب مربوط به خوراک مردمان آن جامعه است. مساله اساسی نوشتار از این قرار است که آیا می توان برای ساخت فرهنگی خوراک ایرانیان الگوهایی ترسیم و طراحی کرد؟ و اینکه چه تغییراتی در ساخت فرهنگ غذایی ایرانیان در خلال تاریخ به وجود آمده است؟ فرضیه اصلی نوشتار متضمن این ایده است که میان نوع جامعه و کنش هایی غذایی مردم ایران ارتباط وثیقی برقرار بوده است بطوریکه در جامعه گماینشافتی ایران ماقبل معاصر کنش های جمعی در رفتارهای غذایی سیطره داشته است و با پیدایش جامعه گزلشافتی رفتارهای فردی بر عرصه غذا حکمفرما می گردد. نتایج پژوهش موید سه پارادایم غذایی می باشد: کهن الگوی ایرانی، الگوی عربی اسلامی و پارادایم مدرن که هر یک واجد خصائص خاص خود هستند. در کهن الگوی ایرانی ابزار فلزی چون قاشق و کارد استعمال می شده است، در حالی که در الگوی عربی اسلامی غذا با سه انگشت دست صرف می شده است. دو الگوی نخست با وجود تمایزاتشان، برآمده از جامعه گماینشافتی بوده و در این سطح کنش های جمعی همچون «همکاسه شدن» که جلوه ای از همبستگی اجتماعی می باشد، سیطره دارد. اما در پارادایم سوم که از فرنگ وارد شده است، کنش فردگرایانه همچون استعمال قاشق، چنگال، کارد و بشقاب اختصاصی غلبه دارد که این ساخت فرهنگی جلوه ای از جامعه گزلشافتی به شمار می آید.

نویسندگان

یعقوب خزائی

تاریخ تاریخ اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعابن عربشاه (۲۵۳۶). زندگانی شگفت آور تیمور ترجمه کتاب عجائب ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق (۱۳۸۱). الفهرست، ترجمه محمدرضا تجدد، ...
  • آشپزباشی، میرزا علی اکبرخان (۱۳۵۳). سفره اطعمه، تهران: انتشارات بنیاد ...
  • ابن بطوطه (۱۳۷۶). سفرنامه ابن بطوطه، ترجمه محمدعلی موحد، جلد ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن (۱۳۸۲). مقدمه، ترجمه محمد پروین گنابادی، جلد ...
  • الارجانی، فرامرز بن خداداد بن عبدالله کاتب (۱۳۳۸). سمک عیار، ...
  • استرآباد نامه (سه سفرنامه، وقف نامه و سرگذشت)(۱۳۸۶). به کوشش ...
  • اشپولر، برتولد (۱۳۶۵). تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، ...
  • الاعسم، محمدعلی (بی تا). الاطعمه و الاشربه، شرح و تعلیق ...
  • افضل الملک، غلامحسین خان (۱۳۶۱). افضل التواریخ، به کوشش منصوره ...
  • المستنصر بالله ثانی (۱۹۵۰). پندی ات جوانمردی، به اصلاح ایوانف، ...
  • اورسل، ارنست (۱۳۸۲). سفرنامه قفقاز و ایران، ترجمه علی اصغر ...
  • برودل، فرنان (۱۳۷۲). سرمایه داری و حیات مادی، ترجمه بهزاد ...
  • بریان، پی یر (۱۳۷۹). تاریخ امپراتوری هخامنشیان، ترجمه مهدی سمسار، ...
  • بزرگ امید، ابوالحسن (۱۳۳۵). از ماست که برماست، بی جا: ...
  • بسحق اطعمه شیرازی (۱۳۸۲). کلیات بسحق اطعمه شیرازی، به تصحیح ...
  • بناکتی، داود بن محمد (۱۳۷۸). تاریخ بناکتی، به تصحیح جعفر ...
  • بنجامین، ساموئل گرین ویلر (بی تا). ایران و ایرانیان (خاطرات ...
  • بوردیو، پی یر (۱۳۹۱). تمایز: نقد اجتماعی قضاوت های ذوقی، ...
  • بهرامی، عسکر (۱۳۸۹). «آشپزی دوره صفوی»، مجله گزارش میراث، سال ...
  • بی بی خانم استرآبادی (۱۳۷۱). معایب الرجال، جلد اول، بی ...
  • بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین (۱۳۸۵). تاریخ بیهقی، به کوشش ...
  • پلوتارک (۱۳۳۸). حیات مردان نامی، ترجمه رضا مشایخی، جلد چهارم، ...
  • پهلوی، اشرف (۱۳۷۶). من و برادرم (خاطرات اشرف پهلوی)، چاپ ...
  • تاورنیه، ژان باتیست (۱۳۸۹). سفرنامه تاورنیه، ترجمه حمید ارباب شیرانی، ...
  • جاماسب جی به دستور منوچهر جی جاماسب - آسانا (گردآورنده ...
  • حسن ابراهیم حسن (۱۳۹۲). تاریخ سیاسی اسلام، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ...
  • خواجه نصیرالدین طوسی (۱۳۶۰). اخلاق ناصری، به تصحیح مجتبی مینوی ...
  • خوارزمی، ابوعبدالله محمد بن احمد (۱۳۶۲). مفاتیح العلوم، ترجمه حسین ...
  • دالمانی، هانری رنه (۱۳۳۵). سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه ...
  • دریابندری، نجف (۱۳۸۴). کتاب مستطاب آشپزی از سیر تا پیاز، ...
  • دلاواله، پیترو (۱۳۷۰). سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمه شجاع الدین شفا، ...
  • راسل، برتراند (بی تا). جهانی که من می شناسم، ترجمه ...
  • ستندیج، تام (۱۳۹۴). خوراک و تاریخ، ترجمه محسن مینوخرد، تهران: ...
  • سرنا، کارلا (۱۳۶۲). آدم ها و آئین ها در ایران، ...
  • شرلی، آنتونی و رابرت شرلی (۱۳۸۶). سفرنامه برادران شرلی، به ...
  • سنت، ریچارد (۱۳۹۱). اقتدار، ترجمه باقر پرهام، تهران: پردیس دانش ...
  • سیف الدوله (۱۳۶۴). سفرنامه سیف الدوله معروف به سفرنامه مکه، ...
  • شین جو، سوزوکی (۱۳۹۳). سفرنامه سوزوکی شین جو سفر به ...
  • صدیق، عیسی (۱۳۴۰). یادگار عمر، جلد اول، چاپ دوم، تهران: ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۸۹). سنن النبی، ترجمه محمدهادی فقهی، به ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۳۸۶). تاریخ بلعمی، ترجمه ابوعلی بلعمی، ...
  • طبری، احسان (بی تا). جامعه ایران در دوران رضاشاه، بی ...
  • ظل السلطان، مسعود میرزا (۱۳۶۲). تاریخ مسعودی، تهران: دنیای کتاب ...
  • عضدالدوله، سلطان احمد میرزا (۱۳۷۶). تاریخ عضدی، به کوشش عبدالحسین ...
  • فتوت نامه ها و رسائل خاکساریه (بی تا). به تصحیح ...
  • فکوهی، ناصر (۱۳۸۷). «انسان شناسی خوراک: نگاهی به مفهوم غذاهای ...
  • فووریه، ژوانس (۱۳۹۵). سه سال در دربار ایران، ترجمه عباس ...
  • فووریه، ژوانس (۱۳۸۵). سه سال در دربار ایران (از ۱۳۰۶ ...
  • قزوینی رازی، عبدالجلیل (۱۳۳۱). کتاب النقض، به تصحیح سید جلال ...
  • کخ، هایدماری (۱۳۸۰). از زبان داریوش، ترجمه پرویز رجبی، چاپ ...
  • کریچلی، سایمون (۱۳۸۵). «واسازی و عمل گرایی- دریدا رندی در ...
  • کرزن، ج. ن. (۱۳۷۳). ایران و قضیه ایران، ترجمه غلامعلی ...
  • کمپفر، انگلبرت (۱۳۶۳). سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاوس جهانداری، چاپ سوم، ...
  • کوتز بوئه، موریس دو (۱۳۶۵). مسافرت به ایران، ترجمه محمود ...
  • گزنفون (بی تا). سیروپدی یا کورش نامه، ترجمه رضا مشایخی، ...
  • لاو، آلکس (۱۳۹۵). مفاهیم بنیادی نظریه اجتماعی کلاسیک، ترجمه فرهنگ ...
  • لوگوف، ژاک (۱۳۹۱). اروپا مولود قرون وسطی، ترجمه بهاءالدین بازرگانی ...
  • مخبرالسلطنه (۱۳۲۹). خاطرات و خطرات، تهران: شرکت چاپ رنگین ...
  • مستوفی، عبدالله (۱۳۸۴). شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی اداری ...
  • مسعود سعد سلمان(۱۳۶۴). دیوان مسعود سعد، به تصحیح مهدی نوریان، ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین (۱۳۶۰). مروج الذهب و معادن ...
  • مشکور، محمدجواد (۱۳۴۵). «مقام شاه در ایران باستان»، بررسی های ...
  • معیرالممالک، دوستعلی خان (۱۳۶۱). یادداشت هایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین ...
  • مناظر احسن، محمد (۱۳۶۹). زندگی اجتماعی در عهد حکومت عباسیان، ...
  • نادر میرزاقاجار (۱۳۸۶). خوراک های ایرانی، پژوهش احمد مجاهد، تهران: ...
  • نرسیسیانس، امیلیا (۱۳۸۷). «خوراک، تابو و مرزهای هویتی»، در: خوراک ...
  • نظامی عروضی سمرقندی (۱۳۷۶). چهار مقاله، به تصحیح سعید قره ...
  • وامبری، آرمین (۱۳۸۱). زندگی و سفرهای وامبری، ترجمه محمدحسین آریا، ...
  • هکینگ، یان (۱۳۸۰). «اصلاح نفس»، در: فوکو در بوته نقد، ...
  • هگل، گ. و (۱۳۸۷). عقل در تاریخ، ترجمه حمید عنایت، ...
  • نسخه خطی فتوت نامه قصاب، آرشیو مجلس شورای اسلامی، به ...
  • Baudrillard, J. (۱۹۷۵). The Mirror of Production (M. Poster, Trans), St. ...
  • Berlin, I. (۱۹۵۹). Karl Marx: His Life and Environment, Great Britain, ...
  • Procopius of Caesarea, (۱۹۶۲). History of the Wars: Book Ѵ ...
  • Tönnies, F. (۲۰۰۱). Community and Civil Society (J. Harris, & ...
  • Warde, A. (۲۰۰۶). The Cambridge Dictionary of Sociology, London: Cambridge ...
  • نمایش کامل مراجع