دانش اتنواکولوژی، مبانی تقسیم بندی و نامگذاری عرصه های مرتعی از دیدگاه بهره برداران

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 120

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJART-10-1_010

تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1401

چکیده مقاله:

دانش بومی دانشی است که از حوزه جغرافیایی خاصی سرچشمه گرفته است. این دانش به طور طبیعی تولید شده و شامل مجموعه ای از بهترین، سودمندترین و سازگارترین شیوه های بهره برداری و زندگی در محیط خاص خود است. اتنواکولوژی یکی از شاخه های این دانش و شیوه ای از بررسی ارتباط انسان ها با محیط پیرامون آن هاست که بر نقش شناخت و معرفت انسان را در تعامل منظم و قاعده مند وی با طبیعت تاکید می کند. این پژوهش با هدف بررسی دانش بومی بهره برداران منطقه گوغر درباره مبانی تقسیم بندی و نام گذاری عرصه های مرتعی، خاک ها و همچنین تقویم محلی انجام شده است. ابزارهای گردآوری اطلاعات در این پژوهش شامل مصاحبه آزاد، مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده مشارکتی بوده است. مصاحبه ها با استفاده از روش گلوله برفی از خبرگان محلی منطقه صورت گرفت. درنهایت از اطلاعات کسب شده از مصاحبه ها، فیش برداری و استخراج مفاهیم کلیدی از دانش بومی آن ها انجام شد. یافته های حاصل نشان می دهد که مردم محلی، محیط اطراف خود و اجزا و عناصر آن را کاملا می شناسند؛ تا آنجا که قادرند عرصه های مرتعی را با توجه به عوامل مختلفی از قبیل اقلیم، آفتاب گیر و سایه گیربودن، عوارض و ناهمواری ها، جنس زمین، ارتفاع و دما، پوشش گیاهی، رطوبت، کاربری و غالب بودن یک عامل محیطی به طبقات مختلف تقسیم کرده و خاک ها را براساس جنس، رنگ و عمق از یکدیگر تفکیک کنند. همچنین آن ها در ارتباط با زمان نیز تقسیم بندی هایی درنظر دارند که هم یک سال و هم یک شبانه روز را شامل می شود و کارهای خود را مطابق با آن پیش می برند؛ بنابراین دانش جوامع محلی از محیط اطرف خود بسیار وسیع تر است و جنبه های مختلفی را در برمی گیرد.

نویسندگان

امیررضا امراللهی جلال آبادی

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

محمد رحیم فروزه

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

حسین بارانی

دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

حسن یگانه

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعابراهیمی، پیام و سلیمی کوچی، جمیله (۱۳۹۶). «نقش دانش بومی ...
  • اسدی، محمدعلی، شهابی نژاد، محمد، شجاعی، حسین، شهیدی نژاد، محمد ...
  • جمعه پور، محمود (۱۳۸۵). «کاریز (قنات) دستاورد دانش و فرهنگ ...
  • چمبرز. رابرت (۱۳۷۶). توسعه روستایی اولویت بخشی به فقرا (حمایت ...
  • حاج محمدی، صفی الله و رحیمی نژاد، معصومه (۱۳۹۵). گوغر ...
  • حاجی علی محمدی، هما، تقوی شیرازی، مریم و قربانی، عبدالباسط ...
  • حسینی، مروارید و فروزه، محمدرحیم (۱۳۹۷). بررسی دانش بومی مهم ...
  • خسروی مشیزی، اعظم، حشمتی، غلامعلی و فاریابی. نجمه (۱۳۹۳). «تاثیر ...
  • دیفرخش، سیده معصومه و بارانی، حسین (۱۳۹۱). بررسی دانش بومی ...
  • راسخی، ساره، قربانی، مهدی، مهرابی، علی اکبر و جوادی، سید ...
  • مطالعه اتنوبوتانی گیاهان دارویی شهرستان فسا [مقاله ژورنالی]
  • سعادت پور، مسلم و فروزه، محمدرحیم (۱۳۹۶). بررسی دانش بومی ...
  • سعیدی گراغانی، حمیدرضا، ارزانی، حسین، قربانی، مهدی و جهانبخش گروهی، ...
  • سلیمی پور، بهاره و حجتی، شهناز (۱۳۹۵). گوغرشناسی (فرهنگ، آداب ...
  • شاه حسینی، علیرضا (۱۳۹۳). مستندسازی دانش بومی حوزه آبخیز حبله ...
  • صادقلو، طاهره و عزیزی دمیرچیلو، عبدالله (۱۳۹۴). «ارزیابی میزان تاثیرگذاری ...
  • طباطبایی، سید محمود، جلالی، سید غلامعلی و امین، غلامرضا (۱۳۹۵). ...
  • عربیون، ابوالقاسم (۱۳۸۱). «تجزیه و تحلیل شناخت و کاربرد دانش ...
  • علیایی، محمدصادق و کریمیان، حبیب الله (۱۳۹۰). «بررسی رویکرد برنامه ...
  • عمادی، محمدحسین و عباسی، اسفندیار (۱۳۸۷). «دانش بومی و توسعه ...
  • فروزه، محمدرحیم و حشمتی، غلامعلی (۱۳۹۳). بررسی اتنوبوتانی و پیش ...
  • فروزه، محمدرحیم، حشمتی، غلامعلی و بارانی، حسین (۱۳۹۵). «بازشناسی الگوهای ...
  • فروزه، محمدرحیم، حشمتی، غلامعلی و بارانی، حسین (۱۳۹۶). «بررسی دانش ...
  • فرهادی، مرتضی (۱۳۷۴). «موزه هایی در باد: معرفی مجموعه عظیم ...
  • فرهادی، مرتضی (۱۳۹۴). «مردم نگاری دانش ها و فناوری های ...
  • نظام دانش و فناوری بومی حفاظت خاک در حوزه آبخیز حبله رود بنیان مدیریت منابع طبیعی با مشارکت خبرگان بومی [مقاله کنفرانسی]
  • کریمیان، وحید، سپهری، عادل و بارانی، حسین (۱۳۹۵). «واکاوی دانش ...
  • کیاسی، یاسمن و فروزه، محمدرحیم (۱۳۹۸). مطالعه اتنوفارماکولوژیک و خصوصیات ...
  • مسعودی فر، امید (۱۳۹۶). «ارزیابی خاک و آب براساس دانش ...
  • نقوی، اکبر (۱۳۸۵). فرهنگ گویش گوغر بافت، کرمان: مرکز کرمان ...
  • Feyssa, D. H., Njoka, J. T., Asfaw, Z., & Nyangito, ...
  • Gerique, A. (۲۰۰۶). An Introduction to Ethnoecology and Ethnobotany Theory ...
  • Júnior, N. N, & Sato, M. (۲۰۰۵). Ethnoecology and Conservation ...
  • Khan, S. W., & Khatoon, S. (۲۰۰۸). Ethnobotanical Studies on ...
  • Nazarea, V. D. (۲۰۰۳). Ethnoechology Situated Knowledge/ Located Lives, Tucson: ...
  • Panghal, M., Arya, V., Yadav, S., Kumar, S., & Yadav, ...
  • Qureshi, R., Bhatti, G., & Memon, R. (۲۰۱۰). Ethnomedicinal Uses ...
  • Rokaya, M. B., Shrestha, M. R., & Ghimir, S. K. ...
  • نمایش کامل مراجع