بررسی کارایی الگوی حیاط مرکزی در بناهای مسکونی اقلیم معتدل و کوهستانی کرمانشاه ( نمونه موردی : خانه معین الکتاب و صارم الدوله )

امروزه بحث انرژی و بهینه سازی مصرف انرژی در گونه های مختلف ساختمانی در میان جوامع گوناگون، از اهمیت بالایی برخوردار است . با توجه به اهمیت روزافزون مصرف انرژی و کمبود مطالعات در این زمینه و نیز گوناگونی اقلیمی کشورمان و سهم قابل توجه حیاط مرکزی متناسب با هر اقلیم ، در جهت کاهش مصرف انرژی ، نیاز به تعیین معیارهای طراحی بیش از گذشته احساس می شود. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی حیاط مرکزی کارا در بناهای سنتی اقلیم معتدل و کوهستانی کرمانشاه از طریق بررسی و مطالعات دقیق در میزان تناسبات حیاط مرکزی ، انرژی تابشی دریافتی و سایه اندازی در نمونه های مورد مطالعه (خانه معین الکتاب و صارم الدوله ) می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع شبیه سازی نرم افزاری (دیزاین بیلدر و اکوتکت ) بوده و در بخش تحلیل عددی نوع تحقیق کمی است و بر اساس روش قیاسی صورت می گیرد. در این مقاله کوشش بر آن بود تا با تجزیه و تحلیل دو بنای مسکونی دارای حیاط مرکزی در کرمانشاه اثبات شود، اصول معماری ایرانی برگرفته از حقایقی است که بنیان آن آسایش انسان و نیز توجه به بحث انرژی است . بررسی ها نشان داد آسایش حرارتی قابل لمس در این دو بنا توام با نگرش اقلیمی است . از این رو، فرم و جهت گیری در معماری ایرانی ابزاری برای تسلط انسان بر خورشید شناخته می شود تا همواره این منبع عظیم انرژی را کنترل کند و به گونه ای بتواند بازخوردی مناسب را با طبیعت و اقلیم برقرار سازد. نتایج نشان می دهد که خانه صارم الدوله به واسطه ارتفاع کمتر دیوارها و جهت گیری آن (شرقی -غربی ) در طول سال انرژی خورشیدی بیشتر و بهتری را دریافت کرده و سایه اندازی در این بنا کمتر از ساختمان معین الکتاب است .