بررسی ویژگی های رشدی و اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.) با کاربرد مس و روی

چکیده        مس و روی از عناصر کم مصرف ضروری بوده و جزء فلزات سنگین طبقه بندی می شوند، بنابراین کمبود و بیش بود آن ها در خاک، موجب بازدارندگی رشد گیاهان می شود. هدف از این تحقیق، بررسی اثر غلظت های متفاوت مس و روی بر برخی از صفات مورفولوژیک، میزان اسانس و هم چنین تعیین سرنوشت این عناصر در فرآیند اسانس گیری است. آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل شامل مصرف خاکی مس (صفر، پنج و ۲۵ میلی گرم بر کیلوگرم به صورت سولفات مس) و روی (صفر، ۱۰ و ۵۰ میلی گرم برکیلوگرم خاک به صورت سولفات روی) و برهمکنش آنها در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه طراحی و اجرا شد. نتایج نشان داد که برهمکنش مس و روی بر وزن تر ریشه و کلروفیل (۰۵/۰≥p) وزن خشک ریشه، غلظت مس و روی اندام هوایی، تفاله و آب تقطیر (۰۱/۰≥p) تاثیر معنی داری داشت. با مصرف مس و روی در خاک غلظت آن ها در اندام هوایی افزایش یافت. برهمکنش منفی بین مس و روی در سطوح بالاتر اتفاق افتاده، لذا کاربرد هم زمان آنها باید با احتیاط صورت گیرد. غلظت مس و روی در تفاله و آب تقطیر تفاوتی با غلظت این عناصر در گیاه نداشت. باقی ماندن مس و روی در  تفاله و آب تقطیر، حاکی از  عدم انتقال عناصر  به داخل اسانس بوده و کشت این گیاه در خاک های آلوده به مس و روی  جهت تولید اسانس  امکان پذیر می باشد.