بررسی بازنمایی جنسیت گرایی در ساخت واژه زبان فارسی: رویکردی پیکره بنیاد

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 138

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SOCG-2-2_001

تاریخ نمایه سازی: 15 اسفند 1401

چکیده مقاله:

جنسیتگرایی زبانی از گفتمانهای مطرح در زبانشناسی است. درزبان جنسیتگرا، با استفاده از انتخابهای زبانی، سوگیری و گرایش به یک جنسیت دیده میشود. این مهم در آثار غیرایرانی با ابزارهای پیکرهای بهطور گسترده مطالعه شدهاست اما در زبان فارسی کاری پیکرهبنیاد در این زمینه انجام نگرفته است. در اثر حاضر جنسیتگرایی زبانی در ساختواژه زبان فارسی براساس نظریه بیکر (۲۰۰۶، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۷) بهصورت پیکرهبنیاد در نسخه دو پیکره همشهری بررسی شدهاست. بدین منظور واژگان حاوی تکواژ مرد و زن بهعنوان نمایندگان جنسیت مذکر و مونث با ابزارهای پیکرهای فراوانی و واژهنمایی در نرمافزار انتکانک بررسی شدهاند. دادهها پس از ویرایش، ارزشگذاری معنایی شده و با آزمونهای آماری موردمطالعه قرار گرفتهاند. درنهایت اطلاعات حاصل از پیکره شواهدی از وجود جنسیتگرایی در بخش ساختواژه زبان فارسی نوشتاری معاصر را نشان میدهد؛ به نظر میرسد در زبان فارسی تمایل به ساخت واژه از تکواژ مرد نسبت به تکواژ زن بیشتر است و در هنگام ساخت واژگان، خصیصههای مثبت با تکواژ مرد و خصیصههای منفی با تکواژ زن بازنمایی میشود. این اثر با مشخص نمودن تظاهر هر جنسیت در زبان فارسی بهنوبهخود میتواند گوشهای از دیدگاه جامعه ایرانی را به هر جنسیت نمایان سازد و از این آسیب اجتماعی جلوگیری نماید.

نویسندگان

فاطمه فروغان گرانسایه

دانشجوی دکتری زبانشناسی، دانشگاه شیراز

امیرسعید مولودی

استادیار زبانشناسی، دانشگاه شیراز

علیرضا خرمایی

دانشیار زبانشناسی، دانشگاه شیراز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پاکنهاد جبروتی، مریم. (۱۳۷۹). فرادستی و فرودستی در زبان. مجموعه ...
  • جان نژاد، محسن. (۱۳۸۵). تفاوتهای زبانی میان گویشوران مرد و ...
  • داوری اردکانی، نگار. و عیار، عطیه. (۱۳۸۷). کنکاشی در پژوهشهای ...
  • صفوی، کوروش. (۱۳۹۲). درآمدی بر معنیشناسی. تهران: انتشارات سوره مهر ...
  • علینژاد، بتول. (۱۳۸۴). مبانی شناختی مقوله جنس در زبان فارسی. ادب ...
  • محمودی بختیاری، بهروز.، افخمی، علی. و تاجآبادی، فرزانه. (۱۳۹۰). بازتاب ...
  • مومنی، مریم. و سیفاللهی، حسین. (۱۳۸۷). زبان و جنسیت. بازتاب ...
  • میرسعیدی، عاطفه. (۱۳۹۱). فارسی کنونی بهعنوان یک زبان جنسیتگرا. دو ...
  • نعمتی، آزاده. (۱۳۸۲). تحلیلی بر تفاوتهای زبانی زنان و مردان، ...
  • AleAhmad, A., Amiri, H., Darrudi, E., Rahgozar, M., & Oroumchian, ...
  • Anthony, L. (۲۰۱۴). AntConc (Version ۳.۴.۳) [Computer Software]. Tokyo: Waseda ...
  • Assi, S.‎ M.‎ (۱۹۹۷)‎.‎ Farsi linguistic database (FLDB).‎International Journal of ...
  • Baker, P. (۲۰۰۶). Using corpora in discourse analysis. New York: ...
  • Baker, P. (۲۰۱۰). Sociolinguistics and corpus linguistics. Edinburgh: Edinburgh University ...
  • Baker, P. (۲۰۱۷). Corpus-based discourse analysis [Video lecture]. Retrieved from ...
  • Bijankhan, M., Sheykhzadegan, J., Bahrani, M., & Ghayoomi, M. (۲۰۱۱). ...
  • Bolinger, D. (۱۹۸۰). Language, the loaded weapon. London: Longman ...
  • Booij, G. (۲۰۰۷). The grammar of words: An Introduction to ...
  • Burr, V. (۱۹۹۵). An introduction to social constructionism. London: Routledge ...
  • Foucault, M. (۱۹۷۲). The archaeology of knowledge. London: Tavistock ...
  • Fuertes-Olivera, P. A. (۲۰۰۷). A corpus-based view of lexical gender ...
  • Holmes, J. (۲۰۰۱). A corpus-based view of gender in New ...
  • Hunston, S. (۲۰۰۲). Corpora in applied linguistics. Cambridge: Cambridge University Press ...
  • Johnstone, B. (۲۰۰۸). Discourse analysis. Tehran: Rahnama ...
  • Lakoff, R. (۱۹۷۵). Language and woman’s place. New York: Harper ...
  • Lei, X. (۲۰۰۶). Sexism in language. Journal of Language and ...
  • Litosseliti, L. (۲۰۰۶). Gender and language theory and practice. London: Hodder ...
  • McEnery, T., & Hardie, A. (۲۰۱۲). Corpus linguistics: Method, theory ...
  • Parker, I. (۱۹۹۲). Discourse dynamics: Critical analysis for social and ...
  • Partington, A. (۲۰۰۶). The linguistics of laughter: A corpus-assisted study of ...
  • Pearce, M. (۲۰۰۸). Investigating the collocational behaviour of man and ...
  • Pérez-Sabater, C. (۲۰۱۵). Research on sexist language in EFL literature: ...
  • Rey, J. M. (۲۰۱۴). Changing gender roles in popular culture. Variation ...
  • Stubbs, M. (۱۹۸۳). Discourse analysis: The sociolinguistic analysis of natural language (Vol. ...
  • Stubbs, M. (۱۹۹۶). Text and corpus analysis: Computer-assisted studies of language ...
  • نمایش کامل مراجع