توزیع جغرافیایی تنوعات واکه‎ای گویش سیستانی در دو بخش شهرکی- نارویی و میانکنگی

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 170

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SOCG-1-1_002

تاریخ نمایه سازی: 15 اسفند 1401

چکیده مقاله:

هر زبانی در قالب تعدادی از گونههای زبانی به حیات خویش ادامه میدهد. یکی از زیرحوزه های مطرح در علم جامعهشناسی زبان بررسی پراکنشهای جغرافیایی این تنوعات زبانی است. هدف پژوهش حاضر بررسی توزیع جغرافیایی برخی از تنوعات واکه ای در گویش سیستانی در دو بخش شهرکی-نارویی و میانکنگی منطقه سیستان است. بدین منظور، در ۲۸ روستا، از گویشوران زن و مرد مسن و بی سواد یا کم سواد بالای ۵۰ سال گفتار آزاد تهیه شد. علاوه بر آن، پرسش نامه ای حاوی فهرستی از واژه ها تهیه شد و معادل های گویشی آن ها استخراج گردید. سرانجام، حوزه دقیق توزیع هر تنوع واکه ای با استفاده از نقشه های زبانی و ترسیم خط مرزهای همگویی، از طریق نرم افزار GISمشخص شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که فرایندهای افراشتگی، افتادگی، پیشین شدگی، پسین شدگی و ساده سازی واکه ای به طور بارزی در این دو بخش دیده می شود. همچنین، می توان به بقایای قابل توجه برخی از واکه های فارسی میانه و نیز برخی از ویژگی های آن دوره، همچون فرایند کشش واکه ای، اشاره کرد. بعلاوه، علی رغم شباهت های زبانی، به دلیل وجود پاره ای از تفاوت ها در گفتار گویشوران مورد مطالعه می توان در گویش سیستانی این دو بخش لهجه هایی را شناسایی کرد. بارزترین آن ها لهجه بارانی، با تلفظ محلی /bârni/، در بخش میانکنگی است که کاربرد تنوعات واکه ای در میان سخنگویان آن به زبان فارسی معیار نزدیک تر است.

نویسندگان

عباسعلی آهنگر

دانشیار زبان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

پاکزاد یوسفیان

استادیار زبان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

حسنعلی کدخدا

کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آهنگر، عباسعلی. (۱۳۸۲). «توصیف دستگاه واجی گویش سیستانی». مجله گویش ...
  • اویسی پور، محسن. (۱۳۷۴). «بررسی و توصیف گویش سیستانی در ...
  • باقری، مهری. (۱۳۸۰). واج شناسی تاریخی زبان فارسی. تهران: قطره. ...
  • (۱۳۷۸). مقدمات زبان شناسی. تهران: نشر قطرهبرجسته دلفروز، بهروز. (۱۳۷۲). ...
  • جهانگیری، نادر. (۱۳۶۵). «لهجه شناسی و جغرافیا». مجموعه مقالات سمینار ...
  • (۱۳۷۸). زبان: بازتاب زمان، فرهنگ و اندیشه (مجموعه مقالات). تهران: ...
  • حق شناس، علی محمد. (۱۳۸۰). آواشناسی (فونتیک). تهران: نقش جهان ...
  • خزاعی اصفهانی، منیژه. (۱۳۸۹). «بررسی توصیفی ساخت واژه گویش سیستانی». ...
  • خسروی، فهیمه. (۱۳۸۶). «تاثیر تنوعات اجتماعی و جغرافیایی بر گفتار ...
  • دوستی، محمد. (۱۳۸۰). «بررسی توصیفی ساخت واجی، تصریفی و اشتقاقی ...
  • محمدی خمک، جواد. (۱۳۷۹). واژه نامه سکایی (فرهنگ لغات سیستانی). ...
  • هاشم زاده، نازیلا. (۱۳۹۲). سالنامه آماری استان سیستان و بلوچستان ...
  • Ahangar, A.A. (۲۰۱۰). “A study of the verb system in ...
  • Bearman, P. J., Bianquis, Th., Bosworth, C. E., Donzel, E. ...
  • Chambers, J.K. & Trudgil, P. (۲۰۰۴). Dialectology. ۲nd edition. Cambridge: ...
  • Jahangiri, N. (۲۰۰۰). A Sociolinguistic study of Persian in Tehran. ...
  • Lazard, G. (۱۹۷۴). “Morphologie du verbe dans le parler Persian ...
  • Mackenzie, D.N. (۱۹۷۱). A Concise Pahlavi Dictionary. London: Oxford University ...
  • Okati, F. (۲۰۰۸). “ A phonological description of the Iranian ...
  • Okati F., Ahangar A. A. & Jahani C. (۲۰۰۹). “The ...
  • Pi, T. (۲۰۰۵). Beyond the Isogloss: The Isograph in Dialect ...
  • Simon Fraser University. At: www.chass. utoronto.ca/canengglobal/abstract/ ...
  • Windfuhr, Gernot L. (۱۹۸۹). “New Iranian Languages”, in Rüdiger Schmitt ...
  • نمایش کامل مراجع