ارزیابی آنتاگونیستی برخی جدایه های قارچی روی نماتد ریشه گرهی خیار (Meloidogyne javanica) در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

نماتد عامل ریشه گرهی خیار Meloidogyne javanica یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا به این محصول در سراسر جهان است. ارائه راه­کارهای مدیریتی مناسب جهت کنترل این بیماری بسیار ضروری به نظر می­رسد. با توجه به ترکیبات پوسته تخم در نماتدها و توانایی بسیاری از قارچ­ها در تولید طیف وسیعی از آنزیم­های تجزیه­کننده دیواره­ی تخم، شناسایی قارچ­های همراه نماتد و نقش آن­ها در کنترل بیولوژیک نماتدها از جمله نماتدهای سیستی بسیار حائز اهمیت می­باشد. در این پژوهش، ارزیابی آنتاگونیستی هفت جدایه از پنج جنس قارچی Fusarium solani، Fusarium oxysporum، Fusarium equiseti، Paecilomyces sp.، Trichoderma atroviridae، Ulocladium dauci و Alternaria alternata بر روی نماتد ریشه­گرهی خیار در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین توانایی تولید آنزیم پروتئاز جدایه­های قارچی مذکور ارزیابی گردید. ارزیابی در شرایط آزمایشگاه به صورت محاسبه درصد تخم و لارو پارازیته شده در محیط آب­آگار و همچنین در شرایط گلخانه به صورت بررسی فاکتورهای رشدی خیار تحت تاثیر آنتاگونیستی جدایه­های قارچی بر نماتد انجام شد. نتایج به دست آمده از شرایط آزمایشگاه و گلخانه تا حد زیادی همبستگی داشتند و هم­دیگر را تایید کردند. نتایج حاصل نشان دهنده اثر مثبت جدایه های مختلف قارچی در کاهش بیماری زایی و خسارت نماتد بود. در نهایت جدایه­ی F. equiseti به عنوان موثرترین جدایه و جدایه­ی  F. oxysporum به عنوان کم اثرترین قارچ­های آنتاگونیست گزارش شدند.