ارزیابی و پیشبینی تغییرپذیری آبخیزهای همگن مبتنی بر متغیرهای زیست اقلیمی در استان چهارمحال و بختیاری

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 171

فایل این مقاله در 7 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

WATERSHED17_126

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1401

چکیده مقاله:

پیش بینی پارامترهای اثرگذار بر آبخیزهای همگن برای سالهای آتی به منظور تصمیم گیری و مدیریت صحیح و ارائه راهکارهای متناسب بر وضعیت آبخیزها ضروری است. در این تحقیق، ۱۹ متغیر زیست اقلیمی مستخرج از مدل گردش عمومی ESM۴-GFDL با سناریوی ssp۱۲۶ در دو دوره سی ساله آماری شامل میانگین دوره سال های ۲۰۱۰-۱۹۸۱ و میانگین دوره زمانی ۲۰۷۰-۲۰۴۱ خوشه بندی شدند و آبخیزهای همگن برای دو دوره آماری مشخص شدند.چهار خوشه برای هر کدام از دوره ها منطبق بر متغیرهای زیست اقلیمی مشخص و با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که آبخیزهای همگن واقع در خوشه ۴ با بالاترین تغییرات افزایشی دما و کاهشی بارش، تا سال ۲۰۷۰ حدود ۱۶ درصد از سطح استان چهارمحال و بختیاری را به خود اختصاص خواهد داد که بیشتر شمال غرب استان به ویژه شهرستان کوهرنگ را دربر می گیرد. آبخیزنشینان وافع در خوشه ۴ تا سال ۲۰۷۰ با تنش های احتمالی ناشی از تغییرات عمده افزایش دما از ۸/۶ تا ۱۳/۳ درجه سانتی گراد و ذوب برف و کاهش چشم گیر سطح یخچالهای طبیعی و همچنین کاهش بارش از ۱۱۵۷ میلی متر به ۱۰۷۲ میلی متر مواجه خواهند شد. از طرفی در تمامی آبخیزهای همگن تغییرات فصلی بارندگی و دمای متوسط پربارش ترین سه ماهه متوالی، روندی افزایشی داشته که توزیع زمانی نامتناسب رخداد بارشها و طبعا مشکلات ناشی از سیلابهای مخرب، کاهش تولیدات گیاهی و کشاورزی و احتمالا تغییر در رویشگاه های بومی منطقه را منجر خواهد شد.

نویسندگان

مصطفی مرادی دشت باگردی

دانش آموخته دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس

وفا محمودی نژاد

دانشجوی دکترای علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران