اثر مکمل گیری HMB-FA بر تعادل هورمونی دوره بازیافت طی یک طرح تمرینی هفتگی دو مسابقه ای فوتبال

زمینه و هدف: تمرینات فشرده مانند فعالیت های فوتبال تغییرات مهمی در گردش هورمون ها ایجاد می کند و همین طور آسیب های ریز تار عضلانی و واکنش التهابی حاد را القا می کند که به مدت ۲۴ تا ۷۲ ساعت پس از بازی فوتبال می تواند کارایی ورزشکاران را تحت تاثیر قرار دهد و زمان بازیافت را طولانی کند. ازاین رو پژوهش حاضر، کارآزمایی بالینی دوسویه بود که به بررسی تاثیر مکمل بتا هیدروکسی بتا متیل بوتیرات در شکل اسید آزاد (HMB-FA) بر سطوح هورمونی در دوره بازیافت طی یک طرح تمرینی هفتگی مسابقه فوتبال پرداخته است.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع نیمه تجربی، با طرح پیش آزمون – پس آزمون و دوسوکور بود. ۲۴ فوتبالیست مرد با میانگین سنی ۳±۲۳ سال، شاخص توده بودنی ۲±۸/۲۲ کیلوگرم بر متر مربع، میانگین قد ۵/۵±۶/۱۷۲ سانتی متر و میانگین وزن ۴/۵±۳/۷۴ کیلوگرم، داوطلبانه به عنوان نمونه آماری در این پژوهش شرکت کردند و به دو گروه ۱۲ نفره تقسیم شدند. در این پژوهش آزمودنی ها در یک طرح تمرینی هفتگی فوتبال با دو مسابقه شرکت کردند. آزمودنی های گروه مکمل روزانه سه گرم HMB-FA طی یک طرح تمرینی هفتگی فوتبال مصرف کردند. نمونه های خون در هفت مرحله (پیش از مصرف مکمل، پیش از مسابقه اول، بلافاصله پس از مسابقه اول، ۲۴ ساعت پس از مسابقه اول، پیش از مسابقه دوم، بلافاصله پس از مسابقه دوم و ۲۴ ساعت پس از مسابقه دوم) گرفته شد. غلظت پلاسمایی کورتیزول و عامل رشد شبه انسولین-۱ (IGF-۱) به روش الایزا اندازه گیری شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری فریدمن، ویلکاکسون، کروسکال-والیس و یو من ویتنی با سطح معناداری ۰۵/۰≥ P انجام گرفت.نتایج: نتایج نشان داد که پس از مصرف مکمل HMB-FA کاهش معناداری در سطوح پلاسمایی کورتیزول (پیش از مسابقه اول، پس از مسابقه اول و ۲۴ ساعت پس از مسابقه دوم) (۰۵/۰>P) و همچنین افزایش معناداری برای IGF-۱ (پیش از مسابقه اول، پس از مسابقه اول و بلافاصله پس از مسابقه دوم) (۰۵/۰>P) مشاهده شده است.نتیجه گیری: مصرف مکمل HMB-FA شاخص های سطوح هورمونی IGF-۱ را افزایش و کورتیزول را کاهش می دهد که نشان دهنده افزایش حالت آنابولیک و کاهش حالت کاتابولیک در بدن است که برای بازسازی عضلانی و بازیافت آسیب های ناشی از تمرین و مسابقات طی یک طرح تمرینی هفتگی مسابقه ضروری است. افزون بر این، مصرف مکمل HMB نتایج دیگری نیز ممکن است داشته باشد که از جمله می توان به کاهش خستگی عصبی- عضلانی، کاهش پاسخ التهابی و بازسازی سریع عضله اسکلتی اشاره کرد که نیازمند پژوهش های بیشتر است.