سازوکار تنظیم و تعدیل محرمانه بودن تحقیقات مقدماتی

امروزه صدور حکم منصفانه را نمی ­توان ناشی از رسیدگی به پرونده ­ای که در مراحل پیش از محاکمه، به شیوه تفتیشی و بدون بهره ­مندی طرف­ های دعوا از تمامی امکانات ضروری جهت دفاع موثر و مفید تهیه شده باشد، دانست. بنابراین، دادرسی کیفری زمانی می ­تواند در مسیر درست حرکت نماید که کلیه معیارهای دادرسی منصفانه در تمام مراحل از جمله تحقیقات مقدماتی که مبنا و اساس دادرسی ­ها می ­باشد، لازم ­الاجرا گردد. لذا باید پذیرفت که دادرسی منصفانه یک مفهوم کلی است که سیستم عدالت کیفری را از آغاز تحقیق تا تبرئه متهم یا آزادی مجرم، متاثر می­  سازد. از این­ رو، به سختی می­توان آن­ را یک حق به معنای گسترده و سنتی آن نامید، بلکه اصلی است که در تمام مراحل باید راهنما باشد. آنچه که برای تحقق اهداف برجسته دادرسی منصفانه در مرحله تحقیقات مقدماتی ضروری می­ باشد، این است که محرمانه بودن فرآیند تحقیقات مقدماتی که به غیرعلنی و سری بودن تقسیم می­ شود، نباید به گونه­ ای باشد و یا طوری مورد تفسیر قرار گیرد که به حق دفاع متهم خدشه وارد شود. از این­ رو، در راستای تعدیل محرمانه بودن این فرآیند، تضمینات دقیقی در حمایت از حقوق دفاعی متهم در نظام­ دادرسی کیفری ایران پیش ­بینی شده است. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی-تحلیلی، به این موضوع در نظام کیفری ایران می ­پردازد.