تجزیه و تحلیل کتاب اسلام نص گرا: تاریخ و عقاید اخباریان شیعه (شرح و ارزیابی پروژه اخباری پژوهی رابرت گلیو)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 141

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSAMT-26-51_003

تاریخ نمایه سازی: 22 فروردین 1402

چکیده مقاله:

پژوهش های مرتبط با اندیشه فقهی امامیه در دهه های اخیر پیشرفت چشم گیری داشته و صورت بندی بسیاری از مباحث را تغییر داده است. پژوهندگان تلاش کرده اند از کلیشه های موجود فاصله بگیرند و با نگاهی متفاوت به تاریخ فقاهت بنگرند، اما هنوز پژوهش ها در ابتدای مسیر قرار دارد. رابرت گلیو از جمله پژوهندگانی است که با فاصله گرفتن از خوانش عقل ستیزانه از اخباریان، شناسایی تنوع در میان علمای اخباری، قرار دادن دغدغه یقین در کانون نظریه اخباری و نیز نفی تلقی پروتستانتیستی ازآموزه های اخباریان تلاش ارزشمندی برای شکلی از تاریخی نگری در برنامه پژوهشی خود انجام داده است که البته تمام و کمال نیست. انتقاد وارد به رهیافت نظری گلیو این است که در کار او گونه ای ذات گرایی در مقوله بندی علما به اخباری و اصولی مشاهده می شود. چنین برمی آید که گلیو خط تقسیم ستبری میان دو گروه از علمای امامیه می کشد و به این ترتیب به جای مطالعه بازنمایی ها و فهم های کنش گران تاریخی تعبیرهایی چون اخباری و اصولی را به مثابه واقعیت هایی انضمامی درنظر می گیرد، درحالی که از چشم اندازی تاریخی مفاهیم، تعاریف و مقوله ها نیز خود پدیدارهایی تاریخی هستند.در این مقاله با تمرکز بر کتاب اسلام نص گرا تلاش کرده ایم به کمک روش تحلیل مضمون و تحلیل متنی دستاوردهای پژوهشی این شیعه شناس را بررسی انتقادی کنیم و ظرفیت ها و نیز محدودیت های آن را نشان دهیم.

نویسندگان

کوشا وطن خواه

دکتری دانش اجتماعی مسلمین، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران،، تهران، ایران

محمدباقر امتی

کارشناس ارشد رشته رفاه و سیاست گذاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران .

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آل غفور، س.م. (۱۳۸۴). جایگاه سیاسی عالم دینی در دو ...
  • ابراهیمی دینانی، غ.ح. (۱۳۹۲). ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام. ...
  • ابی صعب، ر. (۱۳۹۶). تغییر مذهب در ایران: دین و ...
  • استرآبادی، م.ا. (۱۴۰۰). دانشنامه شاهی. با مقدمه، تحقیق و تصحیح ...
  • استرآبادی، م.ا. (۱۳۸۴ش.). الفوائد المدنیه و بذیله الشواهد المکیه. به ...
  • اسلامی، ر. (۱۳۸۹). بررسی زمینههای اجتماعی فراز و فرود مکتب ...
  • امتی، م.ب. (۱۳۹۹). روحانیت و رفاه اجتماعی در ایران معاصر. ...
  • انصاری قمی، ح. (۱۳۹۵). اخباریان و اصحاب حدیث امامیه: نیمنگاهی ...
  • باغبان خطیبی، م. (۱۳۹۱). دیدگاه اخباریان درمورد اثبات وجود خدا. ...
  • حسین زاده یزدی، م.، و وطن خواه، ک. (۱۴۰۱). ارزیابی ...
  • حسین زاده یزدی، م.، و وطن خواه،ک. (۱۴۰۰). جامعه شناسی ...
  • رجبی، م.ح. (۱۳۸۷). زمینه ها و علل ظهور اخباری گری ...
  • سبحانی، ج. (۱۳۸۷). تاریخ فقه و فقهای امامیه. ترجمه ح. ...
  • شریعتمداری، ح.ر.، و طباطبایی، س.م. (۱۳۹۳). درونمایه سازمان فکری استرآبادی ...
  • صفت گل، م. (۱۳۸۱). ساختار نهاد و اندیشه دینی در ...
  • کدیور. م. (۱۳۷۱). عقل و دین از نگاه محدث و ...
  • کدیور، م. (۱۳۷۱). عیار نقد در منزلت عقل. کیهان اندیشه، ...
  • حکیمی، م.ر. (۱۳۷۸). اخباریگری و اخبارگرایی. در اجتهاد و تقلید ...
  • مادلونگ، و. (۱۳۷۵الف). معتزله و کلام امامیه. در مکتبها و ...
  • مادلونگ، و. (۱۳۷۵ب). ولایت در شیعه اثنیعشری در عصر غیبت. ...
  • مدرسیطباطبایی، س.ح. (۱۳۶۸). مقدمهای بر فقه شیعه. ترجمه م.آ. فکرت. ...
  • مطهری، م. (۱۳۵۸). دوره کامل آشنایی با علوم اسلامی در ...
  • ملکی میانجی، ع. (۱۳۸۵). علامه مجلسی: اخباری یا اصولی؟. قم: ...
  • وطن خواه، ک. (۱۳۹۹). چالش های عقل در میان اندیشمندان ...
  • Abisa’ab, R. J. (۲۰۱۵). Shi’i Jurisprudence, Sunnism and the Traditionist ...
  • Gleave, R. (۲۰۰۷). Scripturalist Islam: The History and Doctrines of ...
  • Newman, A. (۱۹۹۲). The Nature of the Akhbāī/Uṣūlī Dispute in ...
  • Newman, A. (۲۰۰۱). Fayd al-Kashani and the Rejection of the ...
  • Sifatgol, M. (۲۰۰۳). Safavid Administration of Avqaf: Structure, Changes, and ...
  • نمایش کامل مراجع