تحلیل نقش و ساختار اجتماعی در ابتکارات محلی سازگار مدیریت منابع آب دشت گزیر
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 156
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRDR-26-4_014
تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1402
چکیده مقاله:
ساختار اجتماعی منابع آب یکی از ابعاد پتانسیل فرهنگی در جوامع روستایی ایران محسوب می شود که در مدیریت عرفی منابع آب نقش قابل توجهی دارد. هدف اصلی این پژوهش، شناخت ساختار اجتماعی مرتبط با مدیریت منابع آب در دشت گزیر از توابع شهرستان بندرلنگه است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش های مردم شناسی، مشاهده مستقیم و مشارکتی و مصاحبه با بهرهبرداران منابع آب مطلع روستای گزیر، اطلاعات موردنیاز جمع آوری گردید. محدودیتهای اقتصادی، اجتماعی، محیطی، به ویژه منابع آب و همچنین نیازهای مشترک مردم بومی دشت گزیر منجر به تشکیل ساختار اجتماعی در راستای سازگاری با کمآبی شده است و کشاورزان به واسطه ساختارهای اجتماعی و همچنین سازههای فیزیکی متناسب با نیازشان به بهرهبرداری جمعی منابع آب پرداختهاند. مهم ترین نقش های اجتماعی در حال حاضر پیرامون مدیریت منابع آب در این دشت عبارتند از؛ مالک، کدخدا، خراس، گابون، غارسان و بزیاران. یاریگریها، باورها، ارزشها و هنجارها بخش دیگری از پتانسیل فرهنگی دشت گزیر جهت سازگاری با شرایط طبیعت است که توسط کشاورزان و در قالب ساختار اجتماعی ایجادشده است؛ در واقع خودسازماندهی و وجود یاریگری در مدیریت آب یکی از اصول اساسی در دشت گزیر محسوب می شود. به طور کلی می توان بیان نمود؛ باوجود حذف قشر بزرگ مالکان بعد از اصلاحات ارضی، همکاری خودجوش و یاریگری در مدیریت آب در قالب ساختار اجتماعی یکی از اصول اساسی در دشت گزیر محسوب می شود. بنابراین میتوان استدلال نمود بهره جستن از تجارب مردم بومی این دشت در قالب ساختار اجتماعی، به عنوان عاملان اصلی مدیریت منابع آب، به دلیل سازگاری با شرایط اکولوژیک منطقه، امروزه یکی از روش های توسعه پایدار به شمار میرود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مریم برزگر
دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
مهدی قربانی
دانشیار گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
علیرضا مقدم نیا
دانشیار گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
عبدالواحد حسینی گزیر
دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته همزیستی با بیابان، مرکز تحقیقات بیابان، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :