تعیین قلمرو بیابانهای ایران از جنبه عوامل محیط طبیعی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 120

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJRDR-24-2_014

تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402

چکیده مقاله:

تا کنون آمارهای متفاوتی از سطح بیابانهای دنیا و ایران به وسیله افراد و سازمانهای مختلف ارایه شده است. دلیل عمده وجود آمار و ارقام متفاوت از عرصه بیابانها، اختلاف عقیده صاحب نظران و دست اندکاران در ارایه تعریفی جامع از بیابان و عوامل موثر در تشکیل آن است. در این مقاله عوامل محیط طبیعی از جمله اقلیم، پوشش گیاهی، ژئومرفولوژی، خاک، زمین شناسی و هیدرولوژی که اثر مشترک آنها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در پیدایش و سیمای عمومی بیابان نقش دارند بررسی شده است. از این رو برای شناسایی و تعیین محدوده های بیابانی از جنبه عوامل مورد مطالعه، شاخص هایی تعیین و تعریف شد و بر اساس آن­ها  ابتدا پهنه های بیابانی برای هر عامل بصورت انفرادی مشخص شد. سپس با همپوشانی لایه های تهیه شده میزان اشتراک و انفکاک آنها با ارایه نقشه های رقومی و مساحی شده تعیین گردید. نتایج نشان داد بیشترین مساحت مناطق بیابانی ایران با سطحی معادل ۶۹۳۶۹۰  و ۵۶۷۷۱۱ کیلومتر مربع به ترتیب متاثر از عامل اقلیم و پوشش گیاهی است وکمترین آن در مرحله نخست متعلق به عامل زمین شناسی با سطحی معادل ۲۰۸۰۴۱ کیلومتر مربع و بعد از آن به عامل ژئومرفولوژی به مساحت ۲۷۲۲۵۸ کیلومتربع می باشد. مساحت مناطق بیابانی ایران از جنبه خاکشناسی نیز سطحی معادل ۵۱۴۹۳۰ کیلومتر مربع را در بر می گیرد. مجموع سطوح بیابانی تحت پوشش عوامل پنجگانه اعم از سطوح مشترک و غیر مشترک معادل ۹۰۷۲۹۳ کیلومتر مربع برآورد گردید که این مقدار ۵۵ درصد از مساحت کل ایران را در برمی­گیرد.

نویسندگان

محمد خسروشاهی

دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

مرتضی ابطحی

استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کاشان، ایران

محمدتقی کاشکی

مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

سکینه لطفی نسب

استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

فاطمه درگاهیان

استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

زهره ابراهیمی خوسفی

دانش آموخته دکترای بیابان زدایی، دانشگاه کاشان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • معیارهای شناخت بیابان های ایران [مقاله کنفرانسی]
  • صدیقی.م، پورکرمانی.م.، ۱۳۶۹. اشکال ناهمواری ها در نواحی خشک (ترجمه)، ...
  • حسین زاده، س.ر.، ۱۳۷۸ . تعیین قلمرو طبس با تکیه ...
  • خالدی شهریار.، ۱۳۷۳. جغرافیای نواحی خشک(ترجمه)، نشرقومس، ۲۵۶ صفحه ...
  • درویش ، م ۱۳۷۹. نگرشی تحلیلی بر مفاهیم و دانش ...
  • Abtahi, M., and Khosroshahi, M., ۲۰۰۸. Determination of deserts areas ...
  • Cooke, R.U., and Warren, A., ۱۹۷۳. Geomorphology in desert, Bats ...
  • Ezcurra Exequiel, ۲۰۰۶. Global Deserts Outlook, United Nations Environment Programme, ...
  • Goudie, A., ۱۹۹۳. The nature of environment, JohnWileyand Sons, ۴۱۶p ...
  • Heattcote, R.L.۱۹۸۳ the arid lands: their use and abuse, Longman, ...
  • Khosroshahi, M, Abbasi, H., Rkhashki, M. T. and Abtahi, M., ...
  • Khosroshahi, M., ۲۰۱۲. Iranian desert territory aspects of Geomorphoclimatology. Journal ...
  • Khosroshahi, M., khashki, M. T. and Moghaddam, T., ۲۰۰۹. Determination ...
  • Khosroshahi, M., Mahmoudi, F. and khashki, M. T., ۲۰۱۱. Determination ...
  • Laity. Julie,۲۰۰۸. Deserts and desert environments, John Wiley & Sons, ...
  • Lustig, L. K;(۱۹۶۸) Appraisal of research on geomorphology & surface ...
  • Mabbutt, J. ۱۹۷۷. Desert Landforms: An Introduction to Systematic Geomorphology ...
  • Mainguet, M., ۱۹۹۹. Aridity: droughts and human development. (Tarnselate by ...
  • Mobein, S., ۱۹۸۱. Phytogeography. Tehran University Publications, Iran, ۲۷۱P ...
  • Thomas, D. S., ۲۰۱۱. Arid zone geomorphology, third edition, wilely-blackwell, ...
  • Walker, M. J., ۲۰۱۲. Hot Deserts: Engineering, Geology and Geomorphology, ...
  • نمایش کامل مراجع