تاثیر تغییر کاربری اراضی بر ذخیره کربن آلی و برخی ویژگی های بیولوژیکی خاک در بخشی از حوزه ی آبخیز رکعت در استان خوزستان
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 116
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRDR-24-1_015
تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402
چکیده مقاله:
خاک اصلی ترین منبع کربن در اکوسیستم های خشکی است، اما فعالیت های انسان در سراسر جهان از جمله تغییر کاربری اراضی منجر به کاهش قابل توجه کربن خاک گردیده است. به نظر می رسد که در طول قرن گذشته تغییر گسترده کاربری اراضی موجب هدر رفت بخش عظیمی از کربن آلی خاک ها شده است. از اینرو این مطالعه به منظور بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی از مرتع به زراعت بر ذخیره کربن آلی (C Stock) و برخی شاخص های بیولوژیکی خاک شامل (کربن آلی کل (SOC)، تنفس پایه خاک (BSR)، کربن زیست توده میکروبی (MBC)، نسبت میکروبی (MQ) و ضریب فعالیت متابولیکی (qCO۲)) در شرق استان خوزستان (حوزه آبخیز رکعت) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور نمونه های خاک در هشت تکرار از لایه های ۱۵-۰ و ۳۰-۱۵ سانتیمتری در هر دو کاربری تهیه شدنددر این آزمایش مقادیر qCO۲ ، میزان SOC، MBC و MQدر کاربری کشاورزی نسبت به مرتع طبیعیتفاوت معنی داری نداشتند ولی مقدار ذخیره کربن آلی خاک نیز در کاربری کشاورزی در لایه های ۱۵-۰ و ۳۰-۱۵ سانتیمتری با مقادیر ۵/۱۹، ۳/۸ تن بر هکتار نسبت به مرتع طبیعی (۷/۲۹، ۹/۱۵ تن بر هکتار) به ترتیب ۳۴ و ۴۷ درصد کاهش یافت. مقدار SOC در کاربری کشاورزی در لایه های سطحی و زیرسطحی خاک (۴۷/۸، ۲۸/۵ گرم برکیلوگرم خاک) نسبت به مرتع طبیعی (۲۹/۱۳، ۵۵/۶ گرم برکیلوگرم خاک) ۳۶ و ۱۹درصد کاهش داشت. همچنینMBC در لایههای ۱۵-۰ و ۳۰-۱۵ سانتیمتری خاک در کاربری کشاورزی نسبت به مرتع طبیعی به میزان ۶۰ و ۷۱ درصد کاهش، MQ به میزان ۳۷ و ۶۵ درصد کاهش و qCO۲ به میزان ۴-۳ برابر افزایش نشان دادند.بطور کلی تغییر کاربری اراضی موجب هدر رفت قابل توجه کربن آلی کل و تقریبا نیمی از ذخیره کربن آلی در سطح خاک شده است. کم شدن مقدار کربن آلی در کاربری کشاورزی موجب کاهش قابل توجهی در کربن زیست توده میکروبی نسبت به سایر صفات گردیده است که می توان آن را یک شاخص کلیدی در ارزیابی تغییرات کربن آلی خاک به حساب آورد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
پریسا حیدری
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
سعید حجتی
دانشیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان ایران
نعیمه عنایتی ضمیر
استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
امیر رعیت پیشه
کارشناس ارشد، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خوزستان، اهواز، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :