تبیین مفهوم سادگی اسلامی در معماری با بررسی نمونه هایی از معماری مساجد معاصر
محل انتشار: مجله صفه، دوره: 33، شماره: 1
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 164
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SOFEH-33-1_002
تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402
چکیده مقاله:
مبحث سادگی در معماری همواره از مفاهیم مهم و مطرح در محافل معمارانه به حساب می آید. در این مقاله با هدف تبیین سادگی از منظر اسلامی در معماری، سادگی در دو وجه مادی و معنوی تبیین می گردد. در وجه مادی، سادگی به ابزاری برای دستیابی به غایت مادی مطلوب در ساختار معماری خلاصه می شود. درحالی که در وجه معنوی، در اثر معماری باید به منظور دستیابی به غایتی معنوی نیز از سادگی بهره گرفت. در آموزه های ادیان و همچنین در مکاتب اخلاقی، از انطباق غایت مادی بر غایت معنوی به زهد تعبیر می شود که کیفیات و حدود آن بسته به جهان بینی دینی یا اخلاقی تفاوت می یابد و متعاقبا بر معماری آن ها نیز اثر می گذارد. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که مفهوم سادگی از منظر اسلامی در معماری چه کیفیاتی را شامل می شود و چگونه نمود می یابد؟در فرضیه این پژوهش، که پاسخی احتمالی است به این پرسش، سادگی از منظر اسلامی را بهره گیری از تنوع و تعدد عناصر در راستای انطباق غایت مادی بر معنوی در ساختار معماری می دانیم. به منظور اثبات این امر، در قالب پژوهشی کیفی و مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی، مفهوم سادگی ، هم در منابع حوزه معماری و هم در منابع اخلاقی و دینی، بررسی شده است. نتایج حاکی است که در سادگی اسلامی برخلاف رویکرد رهبانیت که پیروان آن هرگونه رغبت به دنیا را پس می زنند، زهد حقیقی را مبتنی بر حد اعتدال و ایجاد بیشترین قرب الهی از رغبت به دنیا می داند. ازاین رو معماری مبتنی بر سادگی اسلامی از عناصر متعدد و متنوعی برخوردار می گردد که همگی در راستای رسیدن به قرب الهی است. در ادامه، سادگی اسلامی در معماری مسجد، به مثابه تجلیگاه هنر اسلامی، بررسی گردیده است. بنابر نتایج این بررسی، مفهوم سادگی در معماری مساجد معاصر، هم در تبیین غایت مادی و هم انطباق آن بر غایت معنوی، با سادگی اسلامی تبیین شده در این تحقیق منطبق نیست. بدین معنا که برخی مساجد نه از مطلوب ترین حالت مادی خود برخوردارند و و نه در تبیین غایت معنوی از زهد حقیقی اسلامی بهره می برند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمدحسین میرزاکوچک خوشنویس
دکتری معماری دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
اکبر حاجی ابراهیم زرگر
استاد دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
منصوره طاهباز
دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :