بررسی انگیزه های تالیف متون منثور عرفانی بر مبنای نظر مولفان آنها

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 128

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPLLU-16-1_005

تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1402

چکیده مقاله:

بیان مسئله: مقاله حاضر به بررسی انگیزه ها و اهداف نویسندگان متون منثور عرفانی در تالیف آثارشان می پردازد. پرسش مرکزی این پژوهش آن است که چه انگیزه هایی باعث می شده است تا نویسندگان برجسته ترین آثار عرفانی منثور زبان فارسی به تالیف و تصنیف بپردازند.روش: پنجاه اثر عرفانی، از گونه های مختلف نگاشته های صوفیانه منثور فارسی، انتخاب و انگیزه یا انگیزه های تالیف آنها استخراج، تحلیل و طبقه بندی شده است. آنچه مستند این پژوهش است نوشته های مولفان آثار بررسی شده است. فضای حاکم بر جامعه مخاطبانی که اینگونه آثار در آنها تولید شده است، درحد گنجایش یک مقاله، توصیف و می شود؛ اما بدیهی است تحلیل تاریخی جامعه شناسانه موضوع، مجالی دست کم درحد یک کتاب می طلبد؛ بنابراین در این پژوهش فقط به نگاه و نظر مولفان آثار توجه و استناد شده است.یافته ها و نتایج: با در نظرگرفتن این نکته که برخی از مولفان این آثار، اهداف متعددی برای تالیف اثر خود ذکر کرده اند، انگیزه تالیف این متون را می توان در یازده دسته طبقه بندی و درصد تقریبی هرکدام را معین کرد. از میان این یازده دسته که در متن مقاله آورده شده است، تالیف اثر به درخواست دوستان و مریدان بیشترین بسامد را داشته است و تالیف به انگیزه بث الشکوی کمترین بسامد را دارد.

نویسندگان

محسن پورمختار

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، کرمان، ایران

مهناز میرزایی

کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، کرمان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بزاز، درویش توکلی بن اسماعیل (۱۳۷۴). صفوه الصفا، تصحیح ...
  • ابوروح، لطف الله بن ابی سعید (۱۳۷۶). حالات و سخنان ...
  • احرار، خواجه عبیدالله (۱۳۸۰). احوال و سخنان خواجه عبیدالله احرار، ...
  • افلاکی، شمس الدین احمد عارفی (۱۳۷۵). مناقب العارفین، به کوشش ...
  • انصاری هروی، خواجه عبدالله (۱۳۷۷). مجموعه رسائل خواجه عبدالله انصاری، ...
  • باخرزی، ابوالمفاخر یحیی (۱۳۸۳). اوراد الاحباب و فصوص الآداب، به ...
  • پارسا، خواجه محمد (۱۳۸۱). فصل الخطاب، با مقدمه، تصحیح و ...
  • جامی، نورالدین عبدالرحمان بن احمد (۱۳۷۵). نفحات الانس، تصحیح محمود ...
  • (۱۳۷۳). لوایح، تهران: اساطیر ...
  • حمویه، محمد بن موید (۱۳۶۲). المصباح فی التصوف، تصحیح نجیب ...
  • خانقاهی، ابونصر طاهر بن محمد (۱۳۷۴). گزیده در اخلاق و ...
  • خرقانی، احمد بن حسین (۱۳۸۸). دستور الجمهور فی مناقب سلطان ...
  • رازی، نجم الدین (۱۳۸۱). مرموزات اسدی در مزبورات داوودی، مقدمه، ...
  • (۱۳۷۷). مرصاد العباد، به اهتمام دکتر محمدامین ریاحی، تهران: علمی ...
  • روزبهان بقلی شیرازی، ابومحمد بن ابونصر (۱۳۶۶). عبهرالعاشقین، به اهتمام ...
  • (۱۳۶۰). شرح شطحیات، تصحیح و مقدمه هانری کربن، تهران: طهوری ...
  • سپهسالار، فریدون (۱۳۸۷). رساله سپهسالار، تصحیح محمدافشین وفایی، تهران: سخن، ...
  • سمعانی، شهاب الدین احمد (۱۳۸۴). روح الارواح، به اهتمام و ...
  • سهروردی، شهاب الدین یحیی (۱۳۸۰). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، جلد ...
  • (۱۳۸۶). لغت موران، به تصحیح و مقدمه نصرالله پورجوادی، تهران: ...
  • شبستری، شیخ محمود (۱۳۸۰). حق الیقین فی معرفه رب العالمین، ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۸۴). دفتر روشنایی، تهران: سخن، چاپ دوم. ...
  • (۱۳۹۳). درویش ستیهنده (از میراث عرفانی شیخ جام)، تهران: سخن ...
  • عبادی، قطب الدین منصور (۱۳۶۲). مناقب الصوفیه، به کوشش محمدتقی ...
  • (۱۳۶۸). التصفیه فی احوال متصوفه (صوفی نامه)، تصحیح غلامحسین یوسفی، ...
  • عراقی، فخرالدین ابراهیم بن بزرگمهر ( ۱۳۷۱). لمعات، مقدمه محمد ...
  • عطار نیشابوری، فریدالدین محمد (۱۳۹۸). تذکره الاولیاء، تصحیح محمدرضا شفیعی ...
  • علی مددی، منا (۱۳۹۹). دفتر صوفی، تهران: پایا ...
  • عین القضات، عبدالله بن محمد (۱۳۸۹). تمهیدات، تصحیح عفیف عسیران، ...
  • غزالی، احمد (۱۳۶۸). سوانح، به اهتمام نصرالله پورجوادی، براساس تصحیح ...
  • غزالی، ابوحامد امام محمد (۱۳۹۰). کیمیای سعادت، با مقدمه بهاءالدین ...
  • غزنوی، سدیدالدین محمد (۱۳۸۸). مقامات ژنده پیل، مقدمه و توضیحات ...
  • کاشانی، عزالدین محمود (۱۳۸۶). مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، تصحیح ...
  • کبری، نجم الدین (احمد بن عمر خیوقی) (۱۳۶۳). آداب الصوفیه، ...
  • مایل هروی، نجیب (۱۳۷۴). خاصیت آینگی (نقدحال)، گزارش آراء و ...
  • مستملی بخاری، ابوابراهیم اسماعیل بن محمد (۱۳۶۳). شرح تعرف، تصحیح ...
  • مولایی، محمدسرور (۱۳۷۷). مجموعه رسائل فارسی خواجه عبدالله انصاری (جلد ...
  • محمد بن منور میهنی (۱۳۸۸). اسرار التوحید فی مقامات الشیخ ...
  • منتخب رونق المجالس و بستان العارفین و تحفه المریدین (۱۳۵۴). ...
  • نامقی جام، ابونصر احمد (۱۳۵۵). روضه المذنبین و جنه المشتاقین، ...
  • (۱۳۶۸). انس التائبین، تصحیح و توضیح علی فاضل، تهران: توس. ...
  • (۱۳۷۳). مفتاح النجات، تصحیح علی فاضل، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ...
  • (۱۳۸۹). بحارالحقیقه، تصحیح و توضیح حسن نصیری جامی، تهران: پژوهشگاه ...
  • نسفی، عزیزالدین بن محمد (۱۳۸۶). کشف الحقایق، به اهتمام و ...
  • (۱۳۸۱). زبده الحقایق، با تصحیح حق وردی ناصری، تهران: طهوری، ...
  • (۱۳۸۴). کتاب الانسان الکامل، با تصحیح و مقدمه ماریژان موله، ...
  • هجویری، ابوالحسن علی بن عثمان (۱۳۸۹). کشف المحجوب، مقدمه، تصحیح ...
  • هزار حکایت صوفیان (۱۳۸۹). به تصحیح دکتر حامد خاتمی پور ...
  • یوسف ثانی، سید محمود (۱۳۸۸). کتابشناسی توصیفی عرفان و تصوف، ...
  • نمایش کامل مراجع