دیدگاه ابن سینا در باب پیوستگی میان سعادت ناشی از ادراکات با احوال مغز انسان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 132

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PHM-12-29_003

تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1402

چکیده مقاله:

ابن سینا در ایراد مباحث مربوط به سعادت ناشی از ادراک انسان بر نقش محوری «ادراک» تاکید دارد. از نظر او ادراکات انسان اعم از حسی، خیالی و عقلی، سعادت متناسب با خود را به دنبال دارد. از آنجا که وضعیت مغزی تاثیر مستقیمی بر نحوه ادراک انسان دارد، سعادت مذکور با واسطه به وضعیت مغزی نیز مرتبط می شود. در نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، تاثیر سلامت مغز بر ادراک و به تبع، تاثیرپذیری سعادت از آن مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. مطابق یافته های این جستار وضعیت های نابهنجار مغزی در سه مورد اختلالات سرشتی، سوء مزاج و بیماری های مغزی، موجب اختلال در فرآیند طبیعی ادراک می شود. این اختلال باعث می شود کمال قوای مختلف و در نتیجه سعادت حاصل از آن ناحیه، از جمله سعادت حاصل از ناحیه قوه عاقله- که برترین نوع سعادت به شمار می رود- مختل گردد. با ملاحظه رابطه میان وضعیت مغزی که غالبا خارج از حیطه اراده و اختیار فرد است و تلاش نوع انسان برای رسیدن به سعادت ناشی از ادراکات، این پرسش مطرح می شود که سعادت افرادی که دچار نابهنجاری های مغزی هستند، چگونه تحقق می یابد؟ با تامل در آثار ابن سینا می توان دو پاسخ به این پرسش ارائه داد که پاسخ اول، پاسخی تجربی و ناظر به امکان تعدیل مغز در حیات دنیوی است و پاسخ دوم، پاسخی فلسفی است که با توجه به نظریه اکتساب نوعی کمال نفس پس از مرگ، کیفیت رسیدن این افراد به سعادت ادراکی تبیین می گردد.

کلیدواژه ها:

ابن سینا ، ادراک ، سعادت ناشی از ادراک ، قوای نفس ، مغز

نویسندگان

آیسودا هاشم پور

دانشجوی دکترای حکمت متعالیه، گروه فلسفه کلام، دانشکده الهیات و معارف اهل بیت، دانشگاه اصفهان، اصفهان

فروغ السادات رحیم پور

هیات علمی . دانشگاه اصفهان

عبدالعلی شکر

دانشیار دانشگاه شیراز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن­سینا، حسین بن عبدالله. (۱۳۶۳). مبدا و المعاد. تهران: موسسه ...
  • (۱۳۶۴). الشفاء (الالهیات، النفس و الطبیعیات). تصدیر و تحقیق: ابراهیم ...
  • (۱۳۷۱). المباحثات. تصحیح و تعلیق محسن بیدارفر. قم: بیدار ...
  • (۱۳۸۳/ الف). رساله جودیه. با مقدمه و حواشی و تصحیح ...
  • (۱۳۸۳/ ب). طبیعیات دانشنامه علائی. با مقدمه و حواشی و ...
  • (۱۳۸۴). قراضه طبیعیات/ منسوب به ابوعلی سینا. با مقدمه و ...
  • (۱۳۸۹). القانون فی الطب. تصحیح عبدالرحمن شرفکندی. تهران: سروش ...
  • (۱۳۹۷). النجاه (من الغرق فی بحر الضلالات). مترجم: دکتر محمدتقی ...
  • (۱۴۰۰ ق/ الف). رساله فی علم الاخلاق: مندرج در مجموعه ...
  • (۱۴۰۰ ق/ ب). رساله النکث و الفوائد فی العلم: مندرج ...
  • (۱۴۰۰ ق/ پ). رساله فی اثبات النبوات: مندرج در مجموعه ...
  • (۱۴۰۰ ق/ ت). رساله فی النفس و بقائها و معادها: ...
  • (۱۴۰۰ ق/ ث). عیون الحکمه: مندرج در مجموعه رسائل. قم: ...
  • (۱۴۰۰ ق/ ج).رساله فی السعاده: مندرج در مجموعه رسائل. قم: ...
  • (۱۴۰۰ق/ چ). رساله فی الحث علی الذکر: مندرج در رسائل. ...
  • (۱۴۰۳ق). الاشارات و التنبیهات. تهران: دفتر نشر الکتاب ...
  • (۱۴۰۴ ق). التعلیقات، تصحیح عبدالرحمن بدوی، قم: مرکز نشر ...
  • (۱۴۲۰ق). رساله فی اقسام علوم العقلیه. تحت نظر فواد سزگین. ...
  • بخشی، عباس. (۱۳۹۵). عقلانیت در دین و تفکر فلسفی ابن­سینا. ...
  • خادمی، حمیدرضا. (۱۳۸۸). «راه­های کسب سعادت از منظر ابن­سینا». اندیشه ...
  • رحیم­پور، فروغ. (۱۳۸۹). «رابطه قوه عاقله و مغز در آرای ...
  • سعیدی مهر، محمد؛ ملاحسنی، فاطمه. (۱۳۹۵). «سعادت از نظر ابن­سینا؛ ...
  • شیبانی، محمد. (۱۳۸۸). «کارکردهای عقل نظری و عملی از نگاه ...
  • شیروانی، علی. (۱۳۹۹). بهجت و سعادت به روایت ابن­سینا. قم: ...
  • کاوندی، سحر. (۱۳۸۹). «ادراک حسی: مقایسه دیدگاه ابن­سینا و تئوری­های ...
  • گنجی­پور، زهرا و دیگران. (۱۴۰۰). «رابطه لذت و سعادت از ...
  • مخبر، علی. (۱۳۹۶). عقل از نظر ابن­سینا و توماس آکویینی. ...
  • ولف، پاتریشیا. (۱۳۹۲). مغز و فرآیند یادگیری: انطباق روش­های یاددهی- ...
  • نمایش کامل مراجع