بازشناسایی مولف تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 136

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQHS-54-2_001

تاریخ نمایه سازی: 29 فروردین 1402

چکیده مقاله:

تفسیر منسوب به امام حسن بن علی عسکری(ع) از تفاسیر روایی متقدم شیعه در قرن سوم است که از جهات مختلفی مناقشه آمیز است و توسط برخی از اندیشمندان متقدم و متاخر امامیه نقد و گفت گوهای انتقادی شده است. باتوجه به برخی مطالب سست و نادرست موجود در این تفسیر و نیز مناقشات راجع به آن و مخصوصا روشن شدن عدم انتساب تفسیر به امام یازدهم(ع)، اکنون این سوال به وجود می آید که اگر تفسیر کنونی برای امام حسن عسکری(ع) یا پدر بزرگوارشان نیست، پس مولف کتاب کنونی تفسیر چه کسی است؟ چه دلایلی وجود دارد که نشان دهد تفسیر کنونی متعلق به شخص به خصوصی است؟ یا اینکه این کتاب با فرض عدم انتساب به امامین عسکریین(ع)، به نوعی مجهول المولف است؟نوشتار حاضر طی مقدماتی به شناسایی مولف این تفسیر می پردازد و با دلایل و شواهدی از متن خود تفسیر و اسناد تاریخی دیگر نشان می دهد که مولف تفسیر کنونی در واقع حسن بن علی عسکری، ملقب به ناصر للحق اطروش، امام زیدیه و حاکم علوی طبرستان است.

کلیدواژه ها:

حسنبنعلی ، اطروش ، تفسیر امام حسن عسکری ، احتجاج ، ناصر کبیر ، شیخ صدوق

نویسندگان

کاظم استادی

دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمابن اسفندیار، محمدبن حسن، تاریخ طبرستان، تهران: پدیده، ۱۳۶۶ ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، التوحید، قم: بی نا، ۱۳۵۷ ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، صفات الشیعه، تهران: اعلمی، ۱۳۶۲ ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، الامالی، تهران: کتابچی، ۱۳۷۶ ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، معانی الاخبار، قم: جامعه مدرسین حوزه ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، خصال، تهران: صدوق، ۱۳۸۹ق ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، عیون اخبار الرضا، نجف: الحیدریه، ۱۳۹۰ق ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، کتاب من لایحضره الفقیه، قم: اسلامی، ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، علل الشرایع، قم: داوری، بی تا ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، عیون اخبارالرضا، تهران: جهان، بی تا ...
  • ابن شهر آشوب، محمدبن علی، معالم العلماء، نجف: الحیدریه ، ...
  • ابن شهر آشوب، محمدبن علی، مناقب، قم: علامه، ۱۳۷۹ق ...
  • ابن شهر آشوب، محمدبن علی، مناقب، بیروت: دار الاضواء، ۱۴۰۵ق ...
  • ابن طقطقی، محمدبن علی، الاصیلی، قم: کتابخانه مرعشی، ۱۴۱۸ق ...
  • ابن عنبه، احمدبن علی، عمده الطالب، قم: انصاریان، ۱۴۱۷ق ...
  • ابن غضائری، احمدبن حسین، رجال، قم: دار الحدیث، ۱۴۲۲ق ...
  • ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، قم: دار الکتاب، ...
  • ابن ندیم، محمدبن اسحاق، الفهرست، بیروت: دار المعرفه، ۱۴۱۷ق ...
  • اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، بیروت: دار الاضواء، ۱۴۰۵ق ...
  • استادی، رضا، «بحثی درباره تفسیر امام حسن العسکری(ع)»، نور علم، ...
  • استادی، کاظم، «معرفی آثار قرآنی ناصرللحق اطروش»، مطالعات ایرانی اسلامی، ...
  • استادی، کاظم، «بررسی رجالی اسناد تفسیر منسوب به امام عسکری(ع) ...
  • استادی، کاظم، «معرفی و بررسی کهن ترین نسخه خطی تفسیر ...
  • استادی، کاظم، «بازشناسی نویسندگان توقیعات منسوب به امام عصر(ع) برای ...
  • استادی، کاظم، «تجزیه و تحلیل اسناد تفسیر امام حسن عسکری(ع)»، ...
  • استادی، کاظم، «تجزیه و تحلیل محتوای داستان های راویان تفسیر ...
  • استادی، کاظم، « زندگی نامه تاریخی ابوجعفر المرعشی»، سخن تاریخ، ...
  • اطروش، حسن بن علی، البساط، یمن: التراث الاسلامی، ۱۴۱۸ق ...
  • امین ‎عاملی، محسن، اعیان الشیعه، بیروت: دار التعارف، ۱۴۲۱ق ...
  • امین ‎عاملی، محسن، الشیعه بین الحقائق و الاوهام، بیروت: اعلمی، ...
  • آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعه، قم: اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق ...
  • بلاغی، محمدجواد، آلاء الرحمن، ‎قم: وجدانی، بی تا ...
  • بن حمزه، المنصوربالله عبدالله، مجموع رسائل الامام المنصور بالله، یمن: ...
  • جعفریان، رسول، تاریخ تشیع، تهران: علم، ۱۳۸۸ ...
  • ‎جشمی، محسن بن محمد، تنبیه الغافلین، تهران: شمس الضحی، ۱۳۸۳ ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن، وسائل الشیعه، قم: آل البیت(ع)، ۱۴۱۶ق ...
  • حسنی مویدی، مجدالدین بن محمد، التحف شرح الزلف، یمن: اهل ...
  • حسینی اشکوری، احمد، مولفات الزیدیه، قم: کتابخانه مرعشی، ۱۴۱۳ق ...
  • خزاز رازی، علی‎بن محمد، کفایه الاثر، قم: بیدار، ۱۴۰۱ق ...
  • خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بی جا: موسسه خویی، ۱۴۱۳ق ...
  • درایتی، مصطفی، فهرستگان نسخه های خطی ایران، تهران: کتابخانه ملی، ...
  • دیلمی، حسن بن محمد، قواعد عقاید، مصر: الثقافه الاسلامیه، ۱۳۶۹ق ...
  • دیلمی، ابوالفضل بن شهردویر، تفسیر کتاب الله، با مقدمه محمد ...
  • زرکشی، محمدبن بهادر، البرهان، بیروت: دار احیاء، ۱۳۷۶ق ...
  • شریعتی فوکلایی، حسن، حکومت شیعی آل کیا در گیلان، قم: ...
  • شعرانی، ابوالحسن، پژوهش های قرآنی علامه شعرانی، قم: بوستان کتاب، ...
  • شفق خواتی، محمد، «امامت از دیدگاه زیدیه و امامیه مقاله»، ...
  • شوشتری، محمدتقی، الاخبار الدخیله، تهران: صدوق، ۱۴۰۱ق ...
  • صالح، صبحی، مباحث فی علوم القرآن، قم: رضی، ۱۳۷۲ق ...
  • طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج، نجف: نعمان، ۱۳۸۶ق ...
  • طبرسی، احمدبن علی، نسخه خطی احتجاج، کتابخانه حوزه علمیه اردکان ...
  • طبری، محمدبن جریر، دلائل الامامه، قم: بعثت، بی تا ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد، جامع المقال، تهران: بوذر جمهری، بی ...
  • طوسی، محمدبن حسن، الغیبه، قم: معارف اسلامی، ۱۴۲۹ق ...
  • عریضی، علی بن جعفر، مسائل علی بن جعفر، بی جا: ...
  • عسکری، حسن بن علی ، التفسیر الامام العسکری، قم: بی ...
  • عسکری، حسن بن علی ، نسخه خطی تفسیر عسکری، کتابخانه ...
  • عسکری، حسن بن علی ، نسخه خطی تفسیر عسکری، کتابخانه ...
  • عسکری، حسن بن علی ، نسخه خطی تفسیر عسکری، کتابخانه ...
  • علم الهدی، علی بن حسین، المسائل الناصریات، قم: دار الحدیث، ...
  • علم الهدی، علی بن حسین، المسائل الناصریات، تهران: رابطه الثقافه ...
  • عمادالدین طبری آملی، محمدبن علی، بشاره المصطفی، نجف: الحیدریه، ۱۳۸۳ق ...
  • عمری، علی بن محمد، المجدی، قم: کتابخانه مرعشی، ۱۴۲۲ق ...
  • قهپائی، عنایهالله، مجمع الرجال، قم: اسماعیلیان، به تحقیق علامه، ۱۳۶۴ ...
  • کراجکی، محمدبن علی، کنز الفوائد، قم: دار الذخائر، ۱۴۱۰ق ...
  • مادلونگ، ویلفرد، اخبار ائمه الزیدیه، بیروت: المعهد الالمانی للابحاث الشرقیه، ...
  • مجلسی، محمدباقربن محمدتقی، بحار الانوار، بیروت: الرساله، ۱۴۰۳ق ...
  • محلاتی، ذبیح الله، ماثر الکبراء فی تاریخ سامرا، قم: الحیدریه، ...
  • محلی، حمیدبن احمد، الحدائق الوردیه، یمن: بدر، ۱۴۲۳ق ...
  • مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، مصر: التجاریه الکبری، ۱۳۸۵ق ...
  • مفید، محمدبن محمد، الارشاد، قم: دار المفید، ۱۴۱۴ق ...
  • میرداماد، محمدباقربن محمد، شارع النجاه، تهران: جمال الدین میرداماد، ۱۳۹۷ ...
  • ناشناس، التحفه البهیه، کتابخانه کاشف الغطاء، شماره ۹۴۸۰، نجف، بی ...
  • ن، رساله فی تراجم علماء، کتابخانه کاشف الغطاء، شماره ۱۵۷۳، ...
  • ناظمی، ربابه، «تبارشناسی روایات تفسیر العسکری و تاثیر آن بر ...
  • هارونی، یحیی بن حسین، الافاده، اردن: امام زیدبن علی، ۱۴۱۶ق ...
  • هوسمی، محمدبن یعقوب، الابانه، تهران: کتابخانه مجلس، ۱۳۸۹ ...
  • واردی، تقی، تاریخ علویان طبرستان، قم: دلیل ما، ۱۳۸۹ ...
  • نمایش کامل مراجع