مطالعه متابولیسم فتوسنتزی و سیستم آنتی اکسیدانی سنبله و برگ پرچمی گندم نان تحت تنش خشکی

تنش خشکی، یکی از عوامل اصلی تجمع گونه های فعال اکسیژن (ROSs) در اندام های مختلف گیاهان می باشد. این مسئله در کاهش عملکرد غلاتی همچون گندم تاثیرگذار است. سیستم آنتی اکسیدانی که شامل آنزیم ها و ژن های مختلفی است، مسئولیت سم زدایی گیاهان از ROSها را بر عهده دارد. در مطالعه حاضر، تفاوت در میزان فتوسنتزخالص (PN)، تعرق (E)، هدایت روزنه ای (gs)، کلروفیل (Chl)، میزان نسبی آب (RWC)، فعالیت برخی آنزیم ها و سطح رونوشت ژن های آنزیمی دخیل در سیستم آنتی اکسیدانی سنبله و برگ پرچمی گندم تحت شرایط آبیاری کامل (FC) و تنش خشکی (DS) از ۰ تا ۲۵ روز پس از گرده افشانی بررسی شدند. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. متوسط میزان پتانسیل آب خاک تیمار آبیاری کامل در حد ظرفیت مزرعه و تیمار تنش خشکی بر اساس رسیدن به محدوده ۷۰ درصد آب مورد نیاز گیاه تا حد ظرفیت مزرعه بود. سطوح رونویسی ژن های APX، DHAR، MDHAR وGR  با استفاده از qRT-PCR اندازه گیری شد. به طور کلی، سنبله به ویژه تا روز پنجم پس از گرده افشانی با ثبت مقادیر (µmol) ۵/۴، (mmol) ۳۶/۰، (mmol) ۴۹، (mg/g FW) ۵۳/۰ و (%) ۹۰ به ترتیب برای پارامترهای PN، E، gs، Chl و RWC، ظرفیت بالایی به منظور مقابله با تنش خشکی در قیاس با برگ پرچمی داشت. تنش خشکی، عامل افزایش فعالیت های آنزیمی و بیان ژن سیستم آنتی اکسیدانی، به ویژه در روزهای ۱۵ الی ۲۰ پس از گرده افشانی بود و سنبله نسبت به برگ پرچمی افزون بر تجمع کمتر ROSها، درصد بیش تری از فعالیت آنزیمی و بیان ژن را داشت. این نتایج حاکی از پتانسیل بیش تر سنبله نسبت به برگ پرچمی در مقابله با تنش خشکی بود.