کارکرد اسماء الهی بر خلق وخو از دیدگاه حکمت متعالیه

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 151

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPT-54-2_004

تاریخ نمایه سازی: 29 فروردین 1402

چکیده مقاله:

مسئله اسماء و صفات الهی و خلق وخوی انسانی از بنیادی ترین مباحث فلسفه و عرفان اسلامی است. صدرا به صفات پروردگار در قوس نزول و صعود پرداخته و از خلق وخو با عنوان «شاکله و فطرت ثانویه» یاد کرده است. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی در صدد بررسی دیدگاه حکمت متعالیه درباره تاثیر اسماء الهی بر خلق وخوی انسان است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که از نگاه ملاصدرا، انسان ها فطرت یکسان، اما خلق های متفاوتی دارند، که از آن به عنوان فطرت اولیه و ثانویه نیز یاد می شود. فطرت اولیه، تجلی اسم رحمت است که همه انسان ها بر آن سرشته شده اند. قلب انسان میان دو اسم «الهادی» و «المضل» است که متناسب با سرشت و استعداد و با اعمال اختیاری خود تجلیگاه یکی از آن ها می شود. اسماء الهی در خلق وخوی انسان نقش کلیدی دارند و در سعادت یا شقاوت او تاثیر بسزایی دارند و از طرفی، اشراف اسمائی خداوند بر انسان در قوس نزول، مانع اختیار انسان در به فعلیت رساندن و آینه وجودی اسماء شدن توسط او نمی شود. همچنین، قضا و قدر در این مسئله، تبیین عرفانی می یابد.

کلیدواژه ها:

اسماء جمال و جلال ، خلق وخو ، جبر و اختیار ، ملاصدرا

نویسندگان

زهرا صفائی مقدم

دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی و مدرس معارف

حسن عباسی حسین آبادی

دانشگاه پیام نور

ابراهیم نوری

دانشیار گروه معارف، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان،ایران

زهرا جمشیدی

پیام نور تهران جنوب

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمنهج البلاغهحسن زاده آملی، حسن، شرح فارسی الاسفار الاربعه، ...
  • خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی(ره)، شرح: عبدالغنی اردبیلی، ...
  • دغیم، سمیح، موسوعه مصطلحات صدرالدین الشیرازی، مکتبه لبنان ناشرون بیروت، ...
  • ذبیحی، محمد، ترجمه و شرح بخش نخست مبدا و معاد ...
  • سجادی، جعفر، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، وزارت فرهنگ و ارشاد ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، العرشیه، ترجمه و تصحیح: غلامحسین ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، اسرار الآیات، تصحیح: محمد خواجوی، ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مفاتیح الغیب، تصحیح: محمد خواجوی، ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الجوهر النضید فی شرح منطق ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، تصحیح: محمد ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح اصول الکافی، تصحیح: محمد ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، عرفان و عارف نمایان، ترجمه: ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتالهین، تحقیق ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، کسر اصنام الجاهلیه، تصحیح: محسن ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم(۱۳۸۱ب) کسر اصنام الجاهلیه، مصحح: محسن ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح و تعلیقه صدرالمتالهین بر ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ترجمه و تفسیر الشواهد الربوبیه، ...
  • عالمی، عبداللطیف، حرکت حبی و نقش آن در ظهور تعینات ...
  • قیصری، داود، شرح فصوص الحکم، تصحیح: جلال الدین آشتیانی، انتشارات ...
  • * نرم افزار: معجم موضوعی آثار فلسفی ملاصدرا ...
  • نمایش کامل مراجع