به گزینی مقدماتی ژنوتیپ های نخود تیپ دسی جهت معرفی ارقام متحمل به سرما برای کشت پاییزه در مناطق سرد

این پژوهش در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ در دانشگاه فردوسی مشهد روی ۲۵۵ ژنوتیپ نخود دسی و یک ژنوتیپ نخود کابلی (سارال) شاهد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. حداقل دمای تجربه شده توسط ژنوتیپ های مورد بررسی ۱۲- درجه سانتی گراد بود. درصد بقاء ۳۹ ژنوتیپ بین ۷۶ تا ۱۰۰ درصد، ۷۵ ژنوتیپ بین ۵۱ تا ۷۵ درصد، ۶۱ ژنوتیپ بین ۲۶ تا ۵۰ درصد و ۵۵ ژنوتیپ کم تر از ۲۵ درصد بود و هم چنین ۱۰ ژنوتیپ (MCC۳۷۳، MCC۶۵۸، MCC۷۵۵، MCC۲۱۲، MCC۸۳، MCC۸۶۴، MCC۳۷۱ ،MCC۷۵۶، MCC۷۴۹ و MCC۸۸۵) دارای بقایی بالاتر از ۹۰ درصد بودند. در میان ژنوتیپ های موردمطالعه ۲۱ ژنوتیپ ارتفاع بوته بیشتر از ۵۰ سانتی متر و ۴۷ ژنوتیپ ارتفاع اولین غلاف از سطح خاک بیشتر از ۱۵ سانتی متر داشتند. در دامنه های بقاء با کاهش درصد بقاء عملکرد دانه در واحد سطح کاهش یافت. به طوری که، متوسط عملکرد دانه در واحد سطح در دامنه بقای ۷۶ تا ۱۰۰ درصد با ۲۵۷ گرم در مترمربع به دست آمد که نسبت به دامنه های بقاء ۵۰ تا ۷۵، ۲۶ تا ۵۰ و ۰ تا ۲۵ درصد به ترتیب ۲۴ درصد، ۵/۲ و ۶/۸ برابر بیشتر بود. در دامنه های بقاء ۷۶ تا ۱۰۰، ۵۱ تا ۷۵ و ۲۶ تا ۵۰ درصد تفاوت چندانی در متوسط شاخص برداشت مشاهده نشد. با توجه به عملکرد بسیار بالا در ژنوتیپ های متحمل به سرما، کشت پاییزه نخود دسی در این منطقه امکان پذیر می باشد.