دیدن، ابزار هنر است! (بحثی پیرامون انسجام واژگانی در غزلی از حافظ)

هر اثر ادبی واجد یک فرم و محتوای توامان است. هرچه که یک اثر از خلاقیت متعالی تری برخوردار باشد، گوینده بیشتر خودش را به رعایت این دو اصل پایبند می کند. حافظ به عنوان یکی از بزرگترین شاعران فارسی زبان علاوه بر توجه ویژه به محتوا، به زبان و فرم کلام نیز توجه نشان داد. این زبدگی کلامی، گویای نوعی مهندسی خاص کلمات در سخن اوست. یکی از این مشخصه های مهم، برخورداری از شگردی است که می توان آن را با عنوان انسجام واژگانی یاد کرد. در این مشخصه، واژگان یک محدوده زبانی، با نظم مشخصی در سراسر شعر پراکنده می شوند که آنها را زنجیروار به هم پیوند می دهد. کشف و دریافت این مشخصه می تواند برخی انتقادات پیرامون ضعف محور طولی در شعر حافظ را کم رنگ کند.