شباهت تزئینات در گچبری و سرستون های مسجد جامع حاج صمد خان رشت با دوره قاجار

در محله های قدیمی شهر رشت بناهای فراوان تاریخی، با فرهنگ معماری پیشین وجود دارد. یکی از فاخر ترین بناهایمعماری مختص به، مسجد جامع حاج صمد خان است، که در گذشته مرکزی مهم در داد و ستد رونق محله بوده است. ازدیگر ویژگی های معماری به جا مانده قاجار ساخت بنای اسلامی همسو با جغرافیای منطقه و اقلیم در کنار تزئیناتگچبری، کتیبه و سرستون ها، گره چینی، منبت کاری و... است. از هوشیاری در طراحی بدیع معمار می توان به کلیساگونه بودن در عین شهامت در طراحی اشاره نمود. دو کتیبه مرمریت در محراب مسجد وجود دارد، کتیبه سمت راستلیستی از موقوفات حاج صمد خان شیروانی و اما کتیبه سمت چپ اشعاری به خط چشم نواز نستعلیق در تمجید وستایش آفریدگار نشانه شوکت معماری مسجد است. سوال اصلی طرح شده در مقاله به دنبال وجود تزئینات گچبری،کتیبه و سرستون های معماری دوره قاجار بوده است، که آیا مسجد جامع حاج صمد خان دارای ویژگی های معماریقاجاریه است؟ از دیگر دلایل اصلی که این مسجد را با مساجد دیگر شهر متفاوت می کند، وجود منبر آن است، شمسههای چوبی منبر اوج هنر خراطی و منبت کاری را به هر تماشاگری انتقال می دهد، منبر یاد شده ابداع دست «حاذقعلی نقی بادکوبه ای» استاد چابکدست خراط بوده است. به دنبال پاسخ سوال مطرح شده در مقاله، می توان گفت جای تا جای مسجد جامع حاج صمد خان بر گرفته از هنر دوران قاجار بوده و پیوندی در هم آمیخته با ویژگی ها و تزئینات معماری آن دوره را دارا است.