بهبود شاخص های جوانه زنی بذر و رشدی گیاهچه های مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) تحت تاثیر طیف های مختلف نوری

مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica) از خانواده نعناعیان، از گیاهان بومی ایران است که به عنوان سبزی، ادویه، دمنوش و داروهای ضددرد و ضدعفونی کننده در طب سنتی، صنایع غذایی و دارویی استفاده می شود. به منظور بررسی اثرات کیفیت نور بر شاخص های جوانه زنی و خصوصیات بیوشیمیایی مرزه خوزستانی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال ۱۴۰۱، در پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی دانشگاه شهید بهشتی تهران اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل ترکیب نور در چهار سطح (نور قرمز، ۳۰ درصد آبی+ ۷۰ درصد قرمز، آبی، فلورسنت) بود. بیش ترین درصد جوانه زنی (۳۳/۸۴ درصد) و سرعت جوانه زنی (۸۷/۴۵ جوانه/روز) با کاربرد نور قرمز حاصل شد. همچنین بالاترین طول ریشه چه (۵۳/۳ سانتی متر)، بیش ترین وزن خشک ریشه چه (۵۱/۰ میلی گرم بر گیاهچه) و وزن خشک ساقه چه (۴۵/۰ میلی گرم بر گیاهچه) در تیمار ۳۰ درصد آبی+ ۷۰ درصد قرمز و بالاترین طول ساقه چه (۶۸/۱ سانتی متر) به ترتیب در تیمار قرمز به دست آمد. بیشترین کلروفیل a (۵۸/۰ میلی گرم بر گرم وزن تر) و کلروفیل b (۴۹/۰ میلی گرم بر گرم وزن تر) در تیمار نور قرمز و بیشترین محتوای کارتنوئید (۴۸/۰ میلی گرم بر گرم وزن تر) در تیمار نور آبی مشاهده شد. با کاربرد نور آبی، میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز افزایش و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز کاهش یافت. نتایج این پژوهش بیانگر امکان بهبود شاخص های جوانه زنی، خصوصیات رشدی و بیوشمیایی گیاهچه های مرزه خوزستانی با کاربرد ترکیب نورهای آبی و قرمز در مقایسه با نور فلورسنت بود.