بازآفرینی پایدار بافت ناکارآمد در چارچوب برنامه ریزی مشکل سو با استفاده از فرایند مشکل گشایی خلاق (نمونه موردی: بافت فرسوده محله خلجا)

پیچیدگی­ سیستم شهرها، موجب افزایش پیچیدگی مشکلات و راه­حل­های برون­رفت از آن شده است. بافت­های فرسوده ­ی شهری به عنوان یکی از معضلات و مشکلات شهرهای کنونی همواره موردتوجه برنامه ­ریزان و شهرسازان بوده ­اند و با رویکردهای مختلفی ازجمله بازآفرینی شهری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و طرح ­هایی نیز با همین رویکرد ارائه شده ­است. آنچه تاکنون در این طرح­ها مورد غفلت بوده ­است، کمبود توجه به ریشه ­یابی مشکلات به شیوه ­ای خلاقانه و واقعیت ­یابی مشکلات بافت در راستای ارائه راه­ حل­های اجرایی برای برون رفت از مشکلات می ­باشد. بر این اساس این مطالعه، با نگاه به برنامه ­ریزی مشکل ­سو و فرایند مشکل­ گشایی خلاقانه، محله خلجا را به عنوان یکی از محلات فرسوده بافت مرکزی شهری اصفهان به دلیل وجود مشکلاتی از قبیل نبود فضای سبز و تفریحی، ایمن نبودن و آلودگی هوا، وجود تعداد زیادی زمین بایر، عبوری شدن محورهای عمومی و طباطبایی و ... مورد بررسی و تحلیل قرار داده­ است تا پس از واقعیت­یابی و انگاره­یابی در محدوده مورد مطالعه، راه­حل­ها و سیاست­های بازآفرینی برای توسعه بافت محله ارائه گردد. در این راستا مقاله حاضر به طراحی چارچوبی مشکل­گشا جهت حل معضل بافت­های فرسوده محله خلجا پرداخته است. نحوه مشکل­یابی و تحلیل مشکل بافت فرسوده با استفاده از روش استخوان ماهی و تکنیک پرسش شش کلمه ای انجام شده است. نتایج حاصل از مقاله نشان می­دهد محله خلجا با مشکلات کیفیت کم کالبدی توده و فضا، کم توجهی برای ایجاد سرمایه گذاری، مهاجرت افراد بومی، ترافیک و عبوری شدن خیابان های محلی، وجود اراضی بایر و بلااستفاده، نبود دفتر تسهیلگری و اختلاط نامناسب کاربری ها روبرو است. بر این اساس پیشنهاد می­شود با استفاده از پتانسیل های موجود در محله مانند مادی و همچنین اراضی مخروبه به آرام سازی ترافیک، ایجاد کاربری های جدید و ارائه تسهیلات ویژه برای فعالیت افراد بومی کمک شود، همچنین حس تعلق خاطر ساکنان با استفاده از سیاست­های مختلف تقویت گردد.