ضرورت تغییر روش آبیاری در شبکه مغان به عنوان یک اولویت ملی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 210

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

IDNC06_082

تاریخ نمایه سازی: 6 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

در مناطق خشک و نیمه خشک، مدیریت مصرف آب برای افزایش بهره-وری از منابع آب قابل استحصال و در دسترس نقش موثری در توسعه پایدار خواهد داشت. انتخاب روش های مناسب توزیع آب در سطح مزارع برای افزایش کارایی آب تحویلی به کشاورزان یکی از راهکارهای مدیریتی موثر در راستای ارتقای بهره وری در بخش کشاورزی به حساب می آید. از طرفی انتخاب سامانه آبیاری مناسب در هر منطقه از کلیدی ترین و مهم ترین مراحل موفقیت طرح های آبیاری می باشد. این پژوهش با هدف ضرورت تغییر روش آبیاری در شبکه مغان به عنوان یک اولویت ملی انجام شد. نتایج حاکی از آن بود که میزان آب صرفه جویی شده با تغییر روش آبیاری از سطحی به تحت فشار و افزایش راندمان آبیاری از ۴۵ درصد به ۷۰ درصد در وسعت ۶۰ هزار هکتار، نیاز ناخالص آبیاری در این بخش از اراضی از ۶۴۰ میلیون مترمکعب به ۴۱۰ میلیون مترمکعب کاهش خواهد یافت و حدود ۲۳۰ میلیون مترمکعب صرفه جویی واقعی در منابع آب کشور اتفاق خواهد افتاد. برآورد اولیه برای تغییر روش آبیاری سطحی به تحت فشار در وسعت ۶۰ هزار هکتار از اراضی شبکه آبیاری و زهکشی مغان، حدود ۱۲۰۰ میلیارد تومان بود. همچنین به دلیل تداوم خشک سالی و کاهش آورد رودخانه ارس، میزان آب تخصیص یافته به شبکه مغان و خدآفرین کاهش یافته است. بنابراین با میزان آب صرفه جویی شده (۲۳۰ میلیون مترمکعب)، می توان وسعت اراضی آبی را به میزان ۳۳۵۰۰ هکتار افزایش داد. با فرض متوسط درآمد حدود ۱۰ میلیون تومان برای هر هکتار، مقدار افزایش درآمد منطقه ناشی از توسعه سطح زیرکشت و افزایش تولید به میزان ۳۳۵ میلیارد تومان در سال به دست می آید.

کلیدواژه ها:

شبکه آبیاری ، مغان ، آبیاری سطحی ، سامانه های تحت فشار

نویسندگان

جاوید نایبی

کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی، بخش امور آبیاری و زهکشی، شرکت مهندسین مشاور یکم، تهران، ایران

ایمان حاجی راد

دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران،کرج، ایران

مسعود پورغلام آمیجی

دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران،کرج، ایران

مسعود اقبالی احمدآبادی

کارشناس بخش امور آبیاری و زهکشی، شرکت مهندسین مشاور یکم، تهران، ایران

فرناز نوذری

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

منصوره اکبرپور

کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران