بررسی روند تغییرات دما و بارش حوضه های آبریز ایران در افق ۲۰ سال آینده بر اساس برونداد مدل های CMIP۶

تغییر اقلیم با تغییر در دما و بارش بر چرخه هیدرولوژیکی، بر منابع آب در دسترس و تقاضای آب اثر می گذارد. در این راستا پیش نگری تغییرات دما و بارش توسط مدل های گزارش ششم ارزیابی تغییر اقلیم به دلیل افزایش دقت در برونداد آن ها، می تواند کمک شایانی را برای برنامه ریزی و مدیریت منابع آب در دوره آتی نماید. به علاوه، تعیین مدل های مناسب از میان این مدل های اقلیمی راهگشای پژوهش های آتی در زمینه بررسی اثرات تغییرات اقلیم خواهد بود. تحقیق حاضر به منظور دستیابی به اهداف فوق انجام گرفت. در این زمینه ابتدا به منظور افزایش دقت نتایج مدل های اقلیمی، برونداد ۱۰ مدل اقلیمی گزارش ششم در دوره تاریخی (۱۹۹۵-۲۰۱۴) در مقایسه داده های مشاهداتی بر اساس سنجه KGE رتبه بندی شدند و بر مبنای رتبه های حاصل، وزن دهی مدل ها صورت گرفت. در ادامه، نتایج تصویرسازی مدل های اقلیمی تحت سه سناریوی SSP۱۲۶، SSP۲۴۵ و SSP۵۸۵ دوره آتی، پس از ترکیب برونداد مدل ها بر اساس وزن های محاسبه شده، حاصل شد و درنهایت متوسط تغییرات دما و بارش در افق ۲۰۲۰-۲۰۳۹ نسبت به دوره تاریخی برای حوضه های آبریز ایران ارائه گردید. نتایج بررسی رتبه بندی مدل های اقلیمی بر اساس توانایی آن ها در تصویرسازی های اقلیمی نشان داد مدل های برتر بسته به اقلیم نواحی مختلف، متفاوت می باشند و تنوع آن ها در شبیه سازی بارش نسبت به دما در ایران بیشتر است. به طوری که از میان ۱۰ مدل CMIP۶، ۶ مدل برتر برای شبیه سازی بارش و ۴ مدل برتر برای شبیه سازی دما در نواحی مختلف کشور تعیین شد. به علاوه نتایج حاصل از تصویرسازی اقلیمی حاکی از تغییر بارش از حدود ۱۹+ تا ۱۲- درصد و افزایش دما به طور متوسط در دامنه ی ۱/۰ تا ۶/۰ درجه سلسیوس در حوضه های مختلف کشور طی ۲۰ سال آتی خواهد بود، به طوری که نواحی غربی کشور بیشترین کاهش بارندگی را در این دوره تجربه خواهند کرد.