بهینه سازی مصرف آب و تعیین توابع تولید آب- شوری- عملکرد در گیاه نعناع فلفلی در حضور سلنیوم

با توجه به افت کمی و کیفی منابع آب، طبعا بهینه‎سازی مصرف آب در بخش کشاورزی ضروری است. یکی از روش‎های بهینه‎سازی مصرف آب در کشاورزی به خصوص در مناطق خشک، استفاده از توابع تولید آب - شوری - عملکرد می‎باشد. همچنین عنصر سلنیوم به عنوان یک پایین آورنده استرس عمل ‎می‎نماید، لذا این مطالعه به منظور پیش‎بینی عملکرد گیاه نعناع فلفلی و تعیین توابع تولید بهینه در شرایط تنش شوری و خشکی در حضور سلنیوم، در منطقه تربت جام اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت در زمان در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار شامل دو سطح چین (چین اول، چین دوم)، ۳ سطح آبیاری (۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد نیاز آبی)، ۳ سطح شوری (۰، ۵۰ و ۱۰۰ میلی مولار کلرید سدیم) و دو سطح سلنیوم (۰ و ۵ میلی‎گرم بر لیتر سلنات سدیم) اجرا گردید. داده های عملکرد (عملکرد دو چین جهت برآورد بهتر، با هم تجمیع شد) یکبار در حضور سلنیم به میزان ۵ میلی‎گرم بر لیتر سلنات سدیم و یکبار در شرایط عدم حضور سلنیوم، بر فرم های مختلف توابع تولید (خطی ساده، خطی لگاریتمی، درجه دوم و نمایی) برازش داده شد و پس از آنالیز حساسیت، تابع بهینه تولید نعناع فلفلی تعیین گردید. نتایج نشان داد که ضریب تعیین (R۲) برای عملکرد در حضور سلنیوم توسط توابع درجه دوم، متعالی، خطی ساده و کاب داگلاس به ترتیب ۰.۹۸۶، ۰.۹۶۹، ۰.۹۴۶ و ۰.۸۹۹ و در شرایط عدم حضور سلنیوم توسط توابع فوق به ترتیب ۰.۹۹۸، ۰.۹۶۸، ۰.۹۵۹ و ۰.۸۵۹ بود. بر اساس نتایج این تحقیق، تابع تولید درجه دوم به عنوان تابع تولید بهینه برای عملکرد گیاه نعناع فلفلی هم در حضور سلنیوم و هم عدم حضور سلنیوم، در منطقه تربت جام، قابل توصیه می‎باشد. همچنین نتایج اثر ساده سلنیوم بر بهره‎وری آب نشان داد که بهره‎وری آب در حضور سلنیوم ۱۷.۸۱ درصد بیشتر از مقدار آن در عدم حضور سلنیوم می‎باشد.