نقش شخصیت در رفتار سازمانی از منظر آموزه های وحیانی (با محوریت آیه ۸۴ سوره اسراء)

یکی از عوامل تعیین کننده رفتار انسان ها، شخصیت است. این مقاله با هدف بررسی نقش شخصیت بر رفتار سازمانی کارکنان از منظر آموزه های وحیانی تدوین شده است. تحقیق از نوع «کاربردی» و روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است. مناسب ترین واژه قرآنی که مفهوم شخصیت را تداعی می کند واژه «شاکله» است. «شاکله» به معنای ملکه، دین، مذهب و طریقت، خلقت و طبیعت، نیت، خلق وخوی آمده است. قرآن کریم در آیات فراوان، به ویژگی های شخصیتی و رفتاری انسان ها اشاره نموده است. آنانی که از شخصیت مثبت برخوردارند دارای عملکرد مثبت و آنانی که از شخصیت منفی برخوردارند، دارای عملکرد منفی نیز هستند. رفتار انسان بر اساس شاکله (شخصیت) هر فرد صورت می گیرد و این شاکله خود تاثیر گرفته از محیط، اختیار، وراثت، فطرت و نیازهای انسان است. تبیین نقش شخصیت وابسته به شناخت زمینه های ساخت آن است. عوامل موثر شکل دهنده شخصیت انسان ها به دودسته عوامل درونی (ذاتی) و بیرونی (محیط جغرافیایی و اجتماعی) قابل تقسیم می باشد. عوامل درونی کنترل ناپذیر و خارج از کنترل و اختیار انسان است. عوامل محیط اجتماعی و فرهنگی کنترل پذیر و اکتسابی است. محیط قابل کنترل و رفتارهای اختیاری انسان، اکتسابی و سازنده شخصیت بالفعل است که تبیین، تغییر، اصلاح، کنترل و پیش بینی رفتار سازمانی وابسته به آن ها است.