تیپولوژی و نوع شناسی جرایم در فقه و حقوق اسلامی

نوع شناسی و تیپولوژی، موضوعی است که در مقوله های فراوان و از جمله در کریمولوژی یا جرم شناسی وجود دارد. در فقه و حقوق اسلامی نیز پرسش از تیپولوژی جرایم می تواند مطرح باشد که طبقه بندی و دسته بندی جرایم چگونه است. با توجه به اهمیت بحث جرایم در فقه و حقوق اسلامی، جستجوی روشنگرانه در نوع شناسی جرایم از منظر فقه و حقوق اسلامی نیز حایز اهمیت بوده و می تواند در عرصه های پژوهشی برای اساتید و دانشجویان رشته مربوطه مهم و مفید باشد. به رغم تلاش های ارزشمند فقیهان مسلمان در تمام مذاهب فقهی نسبت به همه ابواب فقهی، به خصوص مباحث جرایم، نگارنده این سطور جای پژوهش روشمند در تیپولوژی جرایم را خالی احساس نمود و برای انجام آن اهتمام ورزید. اگرچه در تقسیم بندی جرایم، مذاهب فقهی اتفاق نظر ندارند و بعضا اختلافاتی در دسته بندی های گوناگون وجود دارد. اما بنا به مطالعات انجام شده، مهم ترین دسته بندی های فقهی در موضوع جرایم، تقسیم بندی آن از لحاظ مجازات، ارتباط و عدم ارتباط جرایم با حوزه عمومی جامعه، ارتباط جرایم با حاکمیت سیاسی جامعه اسلامی، قصد و نیت مجرم نسبت به فعل و نتیجه مجرمانه آن و شکل سلبی و ایجابی جرم، یافته های این تحقیق محسوب می شود. تحقیق حاضر بنا به سرشت موضوع خود، کتابخانه ای بوده و با استناد به منابع اصیل فقهی فرق اسلامی و روش تحلیلی توصیفی انجام یافته است.