شناسایی و وزن دهی چالش های تحقیق و توسعه باز در حوزه فناورهای نوظهور (مطالعه موردی: فناوری نانو در ایران)

فناوری های نوظهور، عرصه ای بکر برای جهش علمی و اقتصادی بوده و به­ سبب ویژگی های آن، نیازمند همکاری با مجموعه های داخلی و خارجی است. یکی از راهکارهای مناسب جهت اکتساب این نوع فناوری ها، استفاده از رویکرد تحقیق و توسعه باز بوده که لازمه اثربخشی و کارایی این روش، شناسایی چالش های اجرایی و مدیریت قبل از وقوع و داشتن سناریو مقابله با آن است. پژوهش حاضر باهدف شناسایی و وزن دهی چالش های فراروی رویکرد تحقیق و توسعه باز جهت اکتساب فناوری نوظهور حوزه نانو در ایران انجام شده است. با استفاده از مطالعات کتابخانه ای ۲۹ چالش از منابع داخلی و خارجی استخراج شد که در طی سه مرحله نظرسنجی خبرگان حوزه نانو که با روش دلفی فازی انجام گرفت، ۲۵ چالش در سه مقوله (داخلی، خارجی، تلفیقی) انتخاب و با روش آنتروپی شانون وزن دهی شدند. جهت صحت ­سنجی چالش ها، مقایسه ای با شش پژوهش مرتبط انجام و راهکارهای بهبود پیشنهاد شد. یافته ها نمایان گر پر­اهمیت­ بودن چالش «عدم حفاظت از مالکیت فکری» و شناسایی چهار چالش «حفظ تعادل بین همکاری تحقیق و توسعه داخلی و خارجی»، «ناتوانی در کنترل»، «عدم همگرایی تحقیقات» و «ناهمسویی راهبرد» است که کمتر پژوهشی به آنها پرداخته است.