مدعیان دروغین و شگردهای تبلیغی آنها در سده های میانه تاریخ ایران(قرن ۴ – ۹ق)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 202

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HISTUDY-13-2_005

تاریخ نمایه سازی: 17 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

تاریخ ایران سده های میانه اسلامی بخش قابل توجهی از اندیشه های بدعت آمیز دینی و متعاقبا ظهور مدعیان دروغین الوهیت، نبوت، امامت و مهدویت را ثبت کرده است. آنان برای باورپذیری عمومی و بواسطه نفوذ در تار و پود اجتماع، جذب و جلب حمایتهای عمومی و نیز در جهت واکنش به طرح هر گونه تردید و شهبه به ویژه از سوی مخالفان نسبت به اهداف و انگیزه های دعاویشان، مجموعه ای از شگردهای تبلیغی را به کار می بستند. لذا پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با طرح این پرسش بنیادین که مدعیان دروغین در سده های میانه تاریخ ایران(قرن ۴-۹ق) دارای چه شگردهای تبلیغی بودند؟ به روش توصیفی-تحلیلی دریافته است که شبیه سازی با پیامبران و ائمه اطهار(ع) و در نتیجه ادعای برخورداری از کرامات معنوی، ادعای ارتباط با جهان ماوراء و در نتیجه دریافت الهام از جهان غیب و معنا، انتساب به جریان نافذ ریاضت و تصوف، تبارسازی دروغین، تیره انگاری گذشته و نوید آینده ای روشن برای پیروان، انجام سحر و جادو و شعبده و در نهایت پوشیدن نقاب در دستور کار مدعیان و متفکران پیرامونیشان قرار داشته است. بی تردید همه این شگردهای تبلیغی در راستای اقناع افکار عمومی، ایجاد فضای قدسی و الوهی پیرامون ادعا، شخص مدعی و نیز جریان منشعب از آن برای پیشبرد منافع سیاسی-مذهبی صورت می گرفته است.

نویسندگان

امامعلی شعبانی

دانشگاه مازندران

زینب عباسی رمی

دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن اثیر، عزالدین علی(۱۳۷۱)، کامل، تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ...
  • (۱۳۸۲). تاریخ کامل، ج۱۰، ترجمه حسین روحانی، تهران:اساطیر ...
  • ابن حجر عسقلانی، ابوالفضل شهاب الدین احمد(۱۹۹۳). الدرر الکامنه فی ...
  • ابن خلکان، ابوالعباس(۱۳۶۴)،وفیات الاعیان فی انباء ابناء الزمان، ج۳، تصحیح ...
  • اسفندیار،کیخسرو(۱۳۶۲)،دبستان مذاهب، مجلد اول، تهران:طهوری ...
  • الشیبی، کامل مصطفی(۱۳۵۲)، تشیع و تصوف، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، ...
  • امورتی، ب.س(۱۳۷۹)،«مذهب در دوره تیموریان»، تاریخ ایران دوره تیموریان، پژوهش ...
  • اوچ اوک، بحریه(۱۳۶۴)، تاریخ پیامبران دروغین در صدر اسلام، ترجمه ...
  • بهشتی، محمد(۱۳۶۱)، ادیان مهدویت، تهران:بنا ...
  • بیانی، شیرین(۱۳۷۱)،دین و دولت در عهد مغول، ج۲، تهران:نشر دانشگاهی-دانشگاه ...
  • تتوی، احمد-آصف خان قزوینی(۱۳۸۲)،تاریخ الفی، ج۴و۷، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، ...
  • جوینی، عطاملک(۱۳۸۵)،تاریخ جهانگشای جوینی، ج۱، ترجمه عبدالوهاب قزوینی، تهران:دنیای کتاب ...
  • خواندمیر، غیاث الدین(۱۳۶۲)،تاریخ حبیب السیر، تهران:خیام ...
  • جعفریان، رسول(۱۳۹۱)،مهدیان دروغین، تهران:علم ...
  • دفتری، فرهاد(۱۳۸۶)،تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره ای، تهران:پژوهش ...
  • دوغلات، میرزا محمد حیدر(۱۳۸۳)،تاریخ رشیدی، تهران:میراث مکتوب ...
  • احوال و مناسبات صدرالدین صفوی و نقد افسانه قاسم انوار [مقاله ژورنالی]
  • سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق(۱۳۸۳)،مطلع السعدین و مجمع البحرین، ج۱، به ...
  • سیروسی،راضیه-محمدحسن الهی زاده(۱۳۹۷)،«تاثیر کهانت بر پیدایش متنبیان صدر اسلام»،پژوهشهای ادیانی، ...
  • شعبانی، امامعلی-علی زارعی(۱۳۹۱)،«نسب و نسب سازی در سده های میانه ...
  • (۱۳۹۴)، عباسیان؛رویاء و سیاست، اراک:دانشگاه اراک ...
  • شوشتری، نورالله(۱۳۷۷)،مجالس المومنین، ج۲، تهران:اسلامیه ...
  • شیبانی، ابن الفوطی(۱۳۸۱)، الحوادث، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران:انجمن و آثار ...
  • جنید شیرازی، ابوالقاسم(۱۳۲۸)،شد الازار فی حط الاوزار، پدیدآورندگان محمد قزوینی، ...
  • صدقیانلو، جعفر(۱۳۵۱)،تحقیق در احوال و آثار سید محمد نوربخش اویسی، ...
  • صفری فروشانی، نعمت الله-امیر محسن عرفان(۱۳۹۳)،«گونه شناسی مدعیان دروغین مهدویت»، ...
  • طبری، ابوجعفر محمد بن جریر(۱۳۷۵)،تاریخ الرسل و الملوک، ج۱۶، ترجمه ...
  • علیزاده دیل، خدیجه -زینب کریمی(۱۳۹۸)،«واکاوی ادعای مهدویت از سوی فرقه ...
  • فقیه بلخی، ابوالمعالی محمد(۱۳۷۶)،بیان الادیان، تصحیح محمدتقی دانش پژوه، تهران:بنیاد ...
  • قاشانی، ابوالقاسم(۱۳۸۴)،تاریخ اولجایتو، به اهتمام مهین حاجیان پور، تهران:بنگاه نشر ...
  • قاضی، وداد(۱۹۷۴)،الکیسانیه فی التاریخ، بیروت:بی نا ...
  • گولپینارلی، عبدالباقی(۱۳۷۴)، فهرست متون حروفیه، ترجمه توفیق ه.سبحانی، تهران:وزارت فرهنگ ...
  • کیا، مصدق(۱۳۳۰)، واژه نامه گرگانی، تهران:دانشگاه ...
  • مبلغی آبادانی، عبدالله(۱۳۸۵)،تاریخ ادیان و مذاهب جهان، تهران:دانشگاه تهران ...
  • مرتضوی، منوچهر(۱۳۸۳)، مکتب حافظ یا مقدمه بر حافظ شناسی، تبریز:ستوده ...
  • مرعشی، العلامه موسوعه(۱۴۳۲)،الرسائل و المقالات، ج۲، قم:کتابخانه مرعشی ...
  • ممتحن، حسینعلی(۱۳۶۷)،صاحب الزنج، تهران:دانشگاه شهید بهشتی ...
  • محسنیان راد، مهدی(۱۳۹۰)، ایراندر چهار کهکشان ارتباطی، ج۲، تهران:سروش ...
  • مشکور، محمدجواد(۱۳۷۳)،فرهنگ فرق اسلامی، مشهد:بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ...
  • نفیسی، اکبر(۱۳۹۳)،عقاید صوفیه، تهران:مهر ...
  • نوربخش، محمد(۱۳۹۱)،«رساله الهدی[من مهدی هستم]»، مهدیان دروغین، به کوشش رسول ...
  • وصاف الحضره شیرازی، فضل الله(۱۳۴۶)،تاریخ وصاف، ترجمه عبدالمحمد آیتی. تهران:بنیاد ...
  • هالستی، کی.جی(۱۳۷۷)، تبلیغات و نقش آن درسیاست خارجی، ترجمه حسن ...
  • همدانی، فضل الله(۱۳۵۶)،جامع التواریخ، ج۱، به کوشش محمدتقی دانش پژوه ...
  • هوار، کلمنت(۱۹۰۹)،مجموعه رسائل حروفیه، لیدن:بریل ...
  • Jahnson, o. Philip & Saneesh Cherian, (۱۹۸۸), Analysis of Propaganda ...
  • نمایش کامل مراجع