شکل گیری هویت به مثابه تمایزخواهی: مطالعه ای داده بنیاد در میان دانش آموزان دختر

هویت از پدیده هایی است که در بین نوجوانان بسیار مهم به شمار می آید. از گذشته تاکنون، در خانواده، مدرسه، جامعه، رسانه های اجتماعی و... به آن پرداخته می شود. پژوهش حاضر با هدف درک دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر یزد از هویت صورت گرفت. این پژوهش، رویکرد کیفی داشته و از راهبرد نظریه داده بنیاد نظام مند استفاده کرده است. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. زمینهی تحقیق شهر یزد بوده و مشارکت کنندگان شامل ۲۰ نفر از دانش آموزان پایه های دهم، یازدهم و دوازدهم در بازه ی سنی ۱۵ تا ۱۸ سال هستند. فرایند مصاحبه تا زمان اشباع نظری ادامه یافت. روش انتخاب مشارکت کنندگان از نوع هدفمند بوده و مشارکت کنندگانی انتخاب شدند که بیشترین همکاری را داشتند و اطلاعات زیادی را در اختیار پژوهشگر قرار میدادند. تحلیل داده ها از طریق کدگذاری در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفت و به مقوله های بی الگویی، جامعه ی یکسان ساز، فردی سازی، تحسین خود، پس زدگی خانواده و گذر از چارچوب ها رسیدیم که ما را به مقوله ی مرکزی تمایزخواهی رساندند. بر اساس یافته ها، دانش آموزان به هویت نگاهی فردی و شخصی دارند. نداشتن الگو و تلاش جامعه برای یکسان سازی افراد باعث تمایل بیشتر نوجوانان به تمایزخواهی می شود و آن ها از راه فردی سازی سبک زندگی و تحسین ویژگی های خود به شکل دهی این هویت متمایز پرداخته که این امر موجب جدایی و پس زدگی از خانواده و گذر ازچارچوب ها می شود.