چینه شناسی رسوبات پالئوزوئیک در ایران مرکزی و زاگرس و ارزیابی پتانسیل هیدروکربوری آنها

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 143

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_EKTESHAF-1398-171_002

تاریخ نمایه سازی: 27 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

پتانسیل هیدروکربوری رسوبات پالئوزوئیک در دو «زون» مهم ساختاری ایران مرکزی و زاگرس از اهمیت بالایی برخوردارند. هرچند مطالعات انجام شده در حوضه زاگرس نسبت به ایران مرکزی گسترده تر بوده، اما هنوز موارد ناشناخته ای در آنها وجود دارد. در مطالعات زمین شناسی ایران مرکزی، روند مطالعاتی سیستماتیک انجام نشده و داده های مستند زیادی وجود ندارد، اما می توان با بررسی های اصولی به اهدافی بزرگ دست یافت که پایه گذار اکتشاف هیدروکربوری در ناحیه ایران مرکزی باشد. در این پژوهش برش هایی از رسوبات پالئوزوئیک که حضور مواد آلی در آنها محرز بوده و از توان فسیلی آنها تا حدی اطمینان وجود داشت، از دیدگاه «چینه شناسی»، «فسیل شناسی»، «ژئوشیمی» و «ایزوتوپی» مورد بررسی قرار گرفتند. مطالعات چینه شناسی حاکی از شباهت بسیار زیاد رسوبات پالئوزوئیک آذربایجان با ایران مرکزی است. قدیمی ترین واحد سنگی که در زاگرس «برونزد» دارد، «سری هرمز» است که در هیچ جا قاعده ی آن دیده نمی شود. بررسی های چینه شناسی حاکی از وجود ویژگی های مشترک در سری هرمز و «سری ریزو» است و سن «پرکامبرین» دارند. پس از آن، بخش بالایی «سازند سلطانیه» قدیمی ترین واحد سنگی است که تاکنون در زاگرس برونزد داشته و در این پژوهش برای نخستین بار معرفی شده است. بر اساس مطالعات انجام شده و آنالیزهای شیمیایی، در ایران مرکزی رسوبات «افق موش» و «سازند شیشتو II»، و در مرحله بعدی «سازند شیرگشت» و «آباده» از نظر منشاء هیدروکربوری می توانند مدنظر قرار گیرند. در نهایت براساس نتایج حاصل از مطالعات، در پالئوزوئیک زاگرس می توان سه سیستم «نفتی میلا III و باروت»، سیستم «ایلبیکو زردکوه» و «سیستم نفتی پالئوزوئیک بالا» راتعریف نمود. شایان ذکر است احتمال وجود یک سیستم نفتی در «هرمز»  دور از انتظار نیست، به طوری که سنگ منشا و سنگ مخزن هرمز و نیز سنگ های بالایی آن به عنوان سنگ پوشش باشند.

نویسندگان

منصور قربانی

مرکز پژوهشی زمین شناسی پارس (آرین زمین)

محمدرضا آریانسب

مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران

فرید تژه

مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران

حسین صباغیان

مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Stocklin, J., Structural history and tectonics of Iran, A review. ...
  • نبوی، م.ح.، دیباچه ای بر زمین شناسی ایران،تهران، انتشارات سازمان ...
  • افتخار نژاد،ج.، تفکیک بخش های مختلف ایران از نظر وضع ...
  • Nogole Sadat, M.A.A., Seismotectonic map of Iran (scale ۱:۱ ۰۰۰ ...
  • Boulin, J., Structures in Southwest Asia and evolution of the ...
  • Şengör, A. M. C., Cin, A., Rowley, D. B and ...
  • قربانی، م.، زمین شناسی ساختاری و تکتونیک ایران، تهران، نشرآرین ...
  • Vernant, P., Nilforoushan, F., Hatzfeld, D., Abbassi, M. R., Vigny, ...
  • Talebian, M, & Jackson, J., A reappraisal of earthquake focal ...
  • Berberian, M., Master “Blind" thrust faults hidden under the Zagros ...
  • Tatar, M., Hatzfeld, D., Martinod, J., Walpersdorf, A., Ghafori-Ashtiany, M. ...
  • Walpersdorf, A., Hatzfeld, D., Nankali, R., Tavakoli, F., Nilfouroushan, F., ...
  • Sella, G.F., Dixon, T.H., Mao, A., REVEL: a model forrecent ...
  • Jahani, S., Callot, J.P., Letouzey, J., Frizon de Lamotte, D., ...
  • Oveisi, B., Lavé, J., Van der Beek, P., Carcaillet, J., ...
  • Molinaro, M., Leturmy, P., Guezou, J.-C., Frizon de Lamotte, D., ...
  • Mouthereau, F., Lacombe, O., Meyer, B., The Zagros Folded Belt ...
  • Sherkati, S., Letouzey, J., Frizon de Lamotte, D., Central Zagros ...
  • McQuarrie, N., Crustal scale geometry of the Zagros fold–thrust belt, ...
  • Baghbani, D., Correlation chart of selected Permian strata from Iran, ...
  • Kobayashi, Fumio & Ishii, K.-I., Permian fusulinaceans of the Surmaq ...
  • Leven, E.J. & Gorgij, M.N., Gzhelian fusulinids first discovered in ...
  • Leven, E.J. & Gorgij, M.N., First record of Gzhelian and ...
  • علوی‎نائینی، م.، چینه‎شناسی پالئوزوئیک، طرح تدوین کتاب، تهران، سازمان زمین‎شناسی ...
  • شعبانیان، ر.، چینه شناسی و فوزولینیدهای پرمین شمال غرب ایران، ...
  • نمایش کامل مراجع