شبیه سازی دینامیکی رفتار حاکم بر بالادست حوضه سفید رود و جریان رودخانه تحت تاثیر احداث سدها

افزایش جمعیت و رشد صنعتی نیازمند منابع غذایی است. رکن اصلی منابع غذایی و نیز مصرف کننده اصلی منابع آبی، بخش کشاورزی می باشد که با مصرف روز افزون دچار تنش های فراوانی شده است. پژوهش حاضر به شبیه سازی دینامیکی تخصیص منابع آب های سطحی بالادست حوضه سفید رود بزرگ طی سال های ۱۳۶۹ الی ۱۳۹۸ پرداخته است. آزمون سالانه ساختار مدل، با معیارهای MAE ، RMSE و R۲  به ترتیب معادل ۰۹۸/۰، ۰۸۷/۰ و ۹۸۰/۰ صحت و دقت مدل را در کنار آزمون رفتار حدی، تایید نمود. با توجه به احداث سدها از سال ۱۳۹۰شبیه سازی ماهانه در دو بخش قبل از فعالیت سدها و پس از آن انجام شد. قبل از فعالیت سدها مقادیر MAE، RMSE، R۲  به ترتیب معادل ۰۵۲/۰، ۱۰۳/۰ و ۹۴۰/۰ تایید کارایی بالای مدل بود. با شروع بهره برداری از سدها، الگوهای گسترش تدریجی، توقف و نزول رشد و شکست فعال و افزایش برداشت در تمام بازه ها، چه با احداث سد و چه عدم احداث آن مشاهده گردید. نتایج نشان داد با وجود افت آبخوان ها به مقدار متوسط ۳۰ متر در کل دوره و ۳۵/۶ متر پس از احداث سدها، در کنار کاهش ۹۰ درصدی ورودی ها، افزایش برداشت صورت گرفته و علی رغم کاهش شدید منابع آب، سطح زیر کشت در برخورد با الگوی گسترش تدریجی، چهار برابر افزایش و در پی توقف و نزول رشد، افت بسیار شدیدی تا حدود ۳ برابری داشته است. به طور متوسط در منطقه، افزایش سطح زیر کشت ۸/۲ برابر و در بالاترین رقم ۴ و در پایین ترین مقدار ۶/۱ برابر افزایش داشته است.