ارزیابی اثرات زیست محیطی و عملکرد اقتصادی سامانه های توزیع و مصرف آب کشاورزی در شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود
محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 8
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 94
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJSWR-53-8_015
تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1402
چکیده مقاله:
این مطالعه در شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود انجام شد. شالیزارهای برنج و باغات چای به عنوان محصولات کشاورزی مورد بررسی انتخاب شدند. عملکرد زیست محیطی با مجموعه ای از موضوعات زیست محیطی از جمله تغییراقلیم، تغذیه گرایی و غیره ارزیابی شد. عملکرد اقتصادی نیز با استفاده از کل ارزش افزوده محصولات نهایی سیستم اندازه گیری شد. در نهایت، با ارزیابی شاخص اکو-بهره وری موضوعات تاثیرگذار زیست محیطی، سیستم مورد مطالعه ارزیابی شد. نتایج نشان داد که مهم ترین موضوعات تاثیرگذار زیست محیطی، تغییرات آب و هوایی، سمیت انسانی، سمیت زیست محیطی آبزیان و کاهش سوخت های فسیلی به دلیل استفاده زیاد از کودها و آفت کش های شیمیایی، احتراق سوخت دیزل در ماشین آلات کشاورزی و پمپ های آب است. به طوری که، سهم هر یک از پارامترهای نامبرده به ترتیب ۹/۴۸، ۹/۴۷ و ۴/۲ درصد در مقدار اثرات موضوع تغییر اقلیم بدست آمد. علاوه بر این، در ارزیابی اثرات زیست محیطی دو محصول چای و برنج شاخص های نوع I، II و III تعریف شد که با توجه به مقادیر بدست آمده به طور کلی به دلیل بالاتر بودن اثرات زیست محیطی باغات چای نسبت به شالیزارهای برنج، شاخص های نوع I، II و III باغات چای بیشتر از شالیزارهای برنج بدست آمد. به عنوان مثال در موضوع اثرات تغییر اقلیم، نسبت شاخص نوع I، II و III چای به برنج به ترتیب ۴/۱، ۲/۴ و ۷/۲ محاسبه شد. علاوه بر این، سود اقتصادی محصول برنج در هر هکتار تقریبا ۷۰ درصد بیشتر از چای بوده است، اما سود اقتصادی به ازای هر مترمکعب مصرف آب برنج به دلیل مصرف بالای آب در برنج، تنها ۸ درصد بیشتر از چای بوده است. در نهایت، مقایسه شاخص های اکو-بهره وری موضوعات مختلف نشان داد که کمترین شاخص اکو-بهره وری برای تغییر اقلیم و کاهش سوخت های فسیلی به دست آمد. علاوه بر این، آنالیزها نشان داد که علی-رغم بیشترین اثرات زیست محیطی شالیزارهای برنج، به دلیل سود اقتصادی بالاتر نسبت به چای، بیشترین شاخص اکو-بهره وری مربوط به شالیزارهای برنج است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سمیه جنت رستمی
گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان.
سید کاوه صادق پور
گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :