ارزیابی چرخه حیات (LCA) سامانه پخش سیلاب حوزه آبخیز دئفه رفسنجان

امروزه در سراسر جهان اثرات محیط­زیستی به عنوان یکی از مهمترین ابعاد توسعه پایدار، تاثیرات بسزایی در تصمیم­گیری­های راهبردی دارد. مدیریت منابع آب به دلیل رابطه دوسویه با توسعه پایدار و تسهیل کننده این مسیر، به ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک، از جمله حساس­ترین اقدامات است. یکی از اهداف اصلی LCA ارزیابی پیامدهای محیط­زیستی انتشارات است. در این مقاله با استفاده از این رویکرد به این مسئله پرداخته می­شود که انتخاب اقدامات مکانیکی آبخیزداری جهت مدیریت منابع آب، تا چه حد با محیط زیست سازگار است. لذا جریان مواد و انرژی و اثرات محیط­زیستی تمامی مراحل چرخه حیات یک واحد سامانه پخش سیلاب (واقع در حوزه آبخیز دئفه در دشت رفسنجان) با استفاده از رویکرد چرخه حیات و بر اساس روش IMPACT ۲۰۰۲+ در نرم افزار سیماپرو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد سازه خاکی موجود در سامانه پخش سیلاب، با تعلق ۳۴/۹۱ درصد از بارهای محیط­زیستی مرحله ساخت و ۲/۵۵ درصد از کل اثرات به میزان kPt ۳۷/۸ ، به عنوان نقاط داغ یک سامانه پخش سیلاب محسوب می­شود. یافته­های مطالعه نمایان ساخت که پیامدهای محیط­زیستی انتشارات در طی چرخه حیات این سامانه kPt ۲/۱۵ است. مرحله ساخت با بیشترین مقدار اثرات محیط­زیستی در تمامی طبقات اثر به جز تخریب منابع ۲/۳۹ درصد، مرحله استفاده ۳/۳۱ درصد، استخراج و بهره­وری مواد ۳/۲۳ درصد و مرحله حمل و نقل ۹۳/۰ درصد از بارهای محیط­زیستی را به خود اختصاص می­دهند. مقادیر پیامدهای محیط­زیستی در طبقات اثر سوء بر سلامت انسان، تغییر اقلیم، تخریب منابع و تخریب اکوسیستم سامانه پخش­سیلاب به ترتیب kPt ۶۳/۶ ، ۵۴/۳، ۰۶/۳ و ۹۴/۱ است. نتایج این تحقیق جهت ارزیابی اثرات محیط­زیستی سازه­های مختلف نیز مفید خواهد بود. در نهایت پیشنهاد می­شود توسعه ارزیابی چرخه حیات و رویکرد ساختمان سبز در مدیریت جامع حوزه آبخیز که برای خود رسالت حفاظت از منابع طبیعی کشورمان را قائل هستند، از جمله انتخاب دبی طرح با ملاحظات محیط­زیستی، مقادیر و نوع مواد و تجهیزات سازگار با محیط­زیست پیاده­سازی گردد.