رابطه انسان و طبیعت در اندیشه و شعر معاصر مطالعه تطبیقی- جامعه شناختی شعر سهراب سپهری و مهدی اخوان ثالث

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 160

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSI-21-1_004

تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

این مقاله به رابطه انسان و طبیعت در اندیشه و شعر سهراب سپهری و مهدی اخوان ثالث می پردازد. دو دفتر «صدای پای آب» و «حجم سبز» از سپهری و سه دفتر «زمستان»، «آخر شاهنامه» و «از این اوستا» از اخوان ثالث انتخاب گردیده است. در این مقاله از برخی نظریه پردازان مکتب رمانتیسم، به خصوص ژان ژاک روسو استفاده شده است. رویکرد این پژوهش بین رشته ای و روش آن تحلیل محتوای کیفی از نوع مضمونی، که نخست به شیوه قیاس به ردیابی مفاهیم ملاحظات نظری پرداخته که از مهم ترین آن ها می توان به نظم مندی طبیعت اشاره کرد که در اشعار سپهری حضور پررنگی دارد. دوم به شیوه استقرا، مفاهیم و مقولاتی را که در پیوند با رابطه انسان و طبیعت بوده و در ملاحظات نظری نیامده، استخراج شده است. با تکیه بر این دو منطق پژوهشی و کاربست روش تحلیل محتوای مضمونی دو سازه مفهومی «طبیعت گرایی» و «دگردیسی رابطه انسان و طبیعت» به­دست آمد که بین اشعار سپهری و اخوان ثالث مشترک است، اما هر کدام تلقی خاص خود را نسبت به این مفاهیم دارند. وجه ممیزه اشعار سپهری در این مورد توجه به تمامی عناصر طبیعی و ارجح ندانستن یکی بر دیگری یا به عبارت روشن تر، اهمیت به «کلیت طبیعت» و در اشعار اخوان ثالث، «هم سرنوشتی انسان و طبیعت» است. گذشته از این، نوع مواجهه سپهری و اخوان ثالث با طبیعت، در تضاد با زمانه آن ها و در تقابل با گفتمان حاکم و اندیشه پیشرفت مسلط بر آن قراردارد.

کلیدواژه ها:

The relationship between humans and nature ، naturalism ، the metamorphosis of the relationship between humans and nature ، Sohrab Sepehri ، Mehdi Akhavan Sales

نویسندگان

سورن مصطفائی

PhD Sociology Stuent, Azad Islamic University, Tehran, Iran, (f_motamad@yahoo.com)

اسماعیل عالی زاد

Assistant Professor of Sociology, Allameh Tabataba&#۰۳۹;i University, (i.aalizad@gmail.com)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آدورنو، تئودور و ماکس هورکهایمر (۱۳۸۹)، دیالکتیک روشنگری، قطعات فلسفی، ...
  • آشوری، داریوش (۱۳۷۷)، شعر و اندیشه، ویرایش دوم، تهران: نشر ...
  • آل احمد، جلال (۱۳۸۴)، ارزیابی شتاب زده، تهران: انتشارات فردوس ...
  • اخوان ثالث، مهدی (۱۳۶۳)، از این اوستا، تهران: انتشارات مروارید ...
  • اخوان ثالث، مهدی (۱۳۸۷)، زمستان، در: آن گاه پس از ...
  • اخوان ثالث، مهدی (۱۳۹۰)، آخر شاهنامه. در: گزینه اشعار، تهران، ...
  • ارشاد، فرهنگ (۱۳۹۴)، کندوکاوی در جامعه شناسی ادبیات، تهران: نشر ...
  • ببی، ارل (۱۳۹۴)، روش های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه ...
  • براهنی، رضا (۱۳۷۱)، طلا در مس، در شعر و شاعری، ...
  • برلین، آیزایا (۱۳۸۵)، ریشه های رمانتیسم، ترجمه عبدالله کوثری، تهران: ...
  • برونوفسکی، ج و ب. مازلیش (۱۳۸۳)، سنت روشنفکری در غرب، ...
  • دورکیم، امیل (۱۳۹۷)، مونتسکیو و روسو، پیشگامان جامعه شناسی، ترجمه ...
  • دیلینی، تیم (۱۳۹۴)، نظریه های کلاسیک جامعه شناسی، ترجمه بهرنگ ...
  • راهی، فاطمه و یدالله بهمنی مطلق (۱۳۹۴)، «ابر در اشعار ...
  • رفیع، مهدی (۱۳۹۴)، مساحت احساس، سهراب سپهری و هنر عرفانی ...
  • روسو، ژان ژاک (۱۳۸۰)، امیل، رساله ای در باب آموزش ...
  • روسو، ژان ژاک (۱۳۹۵)، قرارداد اجتماعی، ترجمه مرتضی کلانتریان، تهران: ...
  • سپهری، پریدخت (۱۳۷۸)، سهراب، مرغ مهاجر، تهران: انتشارات طهوری ...
  • سپهری، سهراب (۱۳۸۴الف)، صدای پای آب، در: هشت کتاب، تهران: ...
  • سپهری، سهرب (۱۳۸۴ب)، حجم سبز، در: هشت کتاب. تهران: انتشارات ...
  • سپهری، سهراب (۱۳۸۹)، اتاق آبی، تهران: انتشارات مرز فکر ...
  • سعید، ادوارد (۱۳۸۹)، شرق شناسی، ترجمه عبدالرحیم گواهی. تهران: دفتر ...
  • سیدحسینی، رضا (۱۳۸۷)، مکتب های ادبی. ج۱. تهران: انتشارات نگاه ...
  • شاملو، احمد (۱۳۸۵)، درباره هنر و ادبیات، گفت­وگوی ناصر حریری ...
  • شاملو، احمد (۱۳۹۰)، ابراهیم در آتش، در: شعر شاملو از ...
  • شایگان، داریوش (۱۳۸۴)، لحظه ای در واحه، در: واحه زمردین، ...
  • شایگان، داریوش (۱۳۹۵)، در جست وجوی فضاهای گم شده، تهران: ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۹۱)، حالات و مقامات م. امید، تهران: ...
  • فرهادی، مرتضی (۱۳۷۱)، «انواع باران در فرهنگ و گویش «سیرجان» ...
  • فرهادی، مرتضی (۱۳۹۰)، «بحران محیط زیست در ایران و لزوم ...
  • فشاهی، محمدرضا (۱۳۵۶)، بحران جهان و بحران رمانتیسم. تهران: انتشارات ...
  • فولادوند، عزت الله (۱۳۸۷)، از چهره های شعر معاصر، اخوان، ...
  • کاسیرر، ارنست (۱۳۷۴)، روسو، کانت، گوته. ترجمه حسن شمس آوری ...
  • کاسیرر، ارنست (۱۳۷۸)، مسئله روسو، ترجمه حسن شمس آوری، تهران: ...
  • کریمی حکاک، احمد (۱۳۶۹)، «اخوان در تداوم سنت ها»، ترجمه ...
  • لنگرودی، شمس (۱۳۷۷)، تاریخ تحلیلی شعر نو. ج ۳. تهران: ...
  • مارکس، کارل (۱۳۹۳)، هجدهم برومر لوئی بناپارت، ترجمه باقر پرهام. ...
  • نمادهای طبیعت در شعر اخوان و بدر شاکر السیاب [مقاله کنفرانسی]
  • مختاری، محمد (۱۳۷۲)، انسان در شعر معاصر یا درک حضور ...
  • مرادی، محمدعلی (۱۳۹۳)، خرد و باغ ایرانی، قابل دسترسی در: ...
  • مسکوب، شاهرخ (۱۳۸۷)، قصه سهراب و نوشدارو، در: اقلیم حضور، ...
  • نقیب زاده، میرعبدالحسین (۱۳۷۴)، فلسفه کانت، بیداری از خواب دگماتیسم، ...
  • نولان، پاتریک و گرهارد لنسکی (۱۳۹۱)، جامعه های انسانی، مقدمه ...
  • یوسفی، غلام حسین (۱۳۸۷) ، زمستان امید، در: آن گاه ...
  • Allen,b & Reser,d (۱۹۹۰), Content analysis in library and information ...
  • Mayring, p.(۲۰۰۰), Qualitative content analysis. From: qualitative social research ...
  • Minichiello, v. , Aroni, r, Timewell, e. , & Alexander, ...
  • نمایش کامل مراجع