کنشگری سیاسی اسلام گرایان در کردستان (مطالعه کیفی جماعت دعوت و اصلاح )

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 144

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSI-18-3_006

تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

جماعت دعوت و اصلاح، یکی از جریان های مذهبی فعال در کردستان به­شمار می­رود. این جماعت، جزو معدود جریان­های مذهبی فعال در کردستان است که در کنار فعالیت­های دینی، فرهنگی و تربیتی، قائل به کنش­ورزی سیاسی درچارچوب نظام سیاسی حاکم بر ایران است. در پژوهش حاضر، به قصد راه بردن به تجربه و درک اعضای جماعت دعوت و اصلاح  از کنش ورزی سیاسی، به روش نظریه زمینه­ای با ۳۰ نفر از اعضای فعال و با سابقه حداقل۷ سال عضویت در این جریان مذهبی  مصاحبه نیمه­ساخت یافته به­عمل آمد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که اعضای جماعت، در مواجهه با زمینه­هایی چون هویت­خواهی قومی احزاب ناسیونالیست کرد، ضعف جایگاه دین در کردستان، تضاد فرهنگی در کردستان، قدرت نازل اهل سنت در ایران به کنش­ورزی سیاسی روی می­آورند. در این میان، مدرنیته  و چارچوب­های قانونی نظام جمهوری اسلامی به مثابه زمینه تسهیل­گر، و موفقیت اسلام­گرایان درکشورهای اسلامی،و فعالیت جریان­های اسلامی در کردستان به عنوان شرایط مداخله­گر عمل نموده­اند. اعضای جماعت دعوت و اصلاح در مواجهه با زمینه­های مذکور به راهبردهایی چون همگرایی و کنش در چارچوب­ قانون اساسی، تمایزبخشی از دیگر گروه­ها و جریان­های اسلامی، و مواجهه با ایدئولوژی­های سیاسی غربی(از تقابل تا تعامل) متوسل شده­اند. یافته­های میدانی موید آن است که کنش­ورزی سیاسی در میان  اعضای جماعت دعوت و اصلاح نمودهای متنوعی به­خود گرفته است که در ذیل سه سنخ  «سنت­گرایی جدید»، «تجددگرایی میانه­رو» و «تجددگرایی» قابل دسته­ بندی است.

کلیدواژه ها:

تجددگرایی ، جماعت دعوت و اصلاح ایران ، کنش­ورزی سیاسی ، کردستان

نویسندگان

امید قادرزاده

دانشیار دانشگاه کردستان و پژوهشگر پژوهشکده کردستان شناسی

بهروز محمدی

کارشناس ارشد دانشگاه کردستان