بررسی عوامل موثر بر تنوع زراعی در استان مازندران با تاکید بر مولفه های ترویجی

تولید در بخش کشاورزی تحت تاثیر عوامل مختلف سیاسی، اقتصادی و محیطی قرار دارد. عوامل مختلف تولید و در نتیجه درآمد کشاورزان را تحت تاثیر قرار داده و آسیب پذیری آن ها را افزایش می دهد. تداوم و گسترش فعالیت در این بخش اقتصادی مستلزم اعمال سیاست های مناسب مدیریت ریسک می باشد. یکی از قدیمی ترین راهکارهای مدیریت ریسک در بخش کشاورزی تنوع کشت می باشد. در مقاله حاضر عوامل موثر بر اتخاذ تصمیم به کشت متنوع توسط کشاورزان استان مازندران برای سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ با تاکید بر فعالیت های ترویجی مورد بررسی قرار گرفته است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پر کردن ۲۴۸ پرسشنامه توسط کشاورزانی که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، جمع آوری شده است. برای این منظور ابتدا تنوع کشت با استفاده از شاخص تنوع آنتروپی محاسبه شده سپس در قالب مدل لاجیت عوامل موثر بر کاربرد تنوع زراعی در واحدهای تولیدی با تاکید بر فاکتورهای ترویجی مورد ارزیابی قرار گرفته است.در نهایت برای تعیین اثرگذارترین روش های ترویجی، ضریب همبستگی بین شاخص تنوع زراعی با سطوح مختلف متغیر معنی دار محاسبه شده است. نتایج بدست آمده نشان داد متغیرهای تجربه کشاورز، تعداد نیروی کار مزرعه، اندازه مزرعه، تعداد کلاس های آموزشی، مشارکت و شناخت از برنامه های ترویجی متغیرهای تاثیرگذار بر کاربرد کشت متنوع توسط کشاورزان بوده اند. بالاترین ضریب برآوردی در بین متغیرهای مختلف مربوط به متغیر مشارکت بوده است. از این رو تدوین برنامه های مناسب و به کارگیری کارشناسان مجرب می تواند در گسترش تنوع کشت در منطقه موثر باشد.