آموزش و ترویج کشاورزی حفاظتی، راهکار مقابله با خشکسالی و دستیابی به پایداری در تولید گندم

شخم های مکرر موجب اکسایش شدید مواد آلی و تخریب ساختمان خاک می شود. در نظام های مدیریتی پایدار (کشاورزی حفاظتی)توجه جهانی به کاهش عملیات آماده سازی برای جلوگیری از فرسایش خاک و افزایش حاصلخیزی آن از طریق رعایت تناوب زراعیو حفظ بقایا به انجام خاک ورزی حفاظتی معطوف شده است تا بستری برای پایداری منابع و حفظ مواد آلی خاکها پدید آید. بهمنظور مطالعه اثر روشهای مختلف خاک ورزی بر عملکرد گندم، این آزمایش مطابق تناوب رایج منطقه (گندم-آیش سیب زمینی-گندم) در قالب طرح آماری بلوک های نواری بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد، که در آن عامل افقی شاملروش های خاک ورزی (۱ - شخم با گاوآهن برگرداندار+ دیسکزنی، ۲ - شخم با گاوآهن بشقابی+ دیسکزنی ، ۳ - شخم با گاوآهنقلمی+ دیسکزنی و ۴ - شخم با چیزل-پکر) و عامل عمودی شامل دو تیمار حفظ و جمع آوری بقایای گیاهی بودند. نتایج نشان دادکه اثر روش های مختلف خاک ورزی (رایج و خاک ورزی حفاظتی (کم خاک ورزی با چیزلپکر) بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم(وزن هزار دانه، عملکرد دانه، ارتفاع بوته، عملکرد زیست توده و شاخص برداشت) معنی دار نبود (P<۰.۰۵) . همچنین نتایج نشانداد که زمان انجام عملیات و مصرف سوخت در روش مرسوم نسبت به چیزلپکر ۱۰۰ درصد بیشتر بود. بنابراین با توجه به مزایایخاک ورزی حفاظتی، برای دستیابی به تولید پایدار و استفاده بهینه و مطلوب از منابع خاک وآب، استفاده از سیستم خاک ورزیحفاظتی (از جمله کم خاک ورزی با ادوات قلمی) می تواند جایگزین خوبی برای روش رایج شخم رایج با گاوآهن برگرداندار باشد.