تحلیل حوادث و سوانح وخیم هوانوردی غیرنظامی ایران از ۱۳۵۸ تا ۱۴۰۰ با استفاده از روش های تجزیه و تحلیل حالات و اثرات خرابی و تصمیم گیری چند شاخصه

از زمانی که انسان شروع به پرواز و ساخت هواپیماهای مختلف کرده است، حوادث و سوانح بوقوع پیوسته، همواره صدمات و خسارات جبران ناپذیری به دنبال داشته اند. بنابراین امروزه، فعالین صنعت هوانوردی به خصوص شرکت های حمل مسافر با صرف منابع زیاد، به صورت مداوم به دنبال حداکثر نگه داشتن سطح ایمنی فعالیت خود و کاهش نرخ بروز این وقایع هستند. در این پژوهش، با تحلیل گزارشات و اطلاعات در دسترس برای ۴۶ مورد حادثه و سانحه وخیم هوانوردی غیرنظامی ایران در بازه سال های ۱۳۵۸ تا ۱۴۰۰، پس از انجام ارزیابی های آماری-تحلیلی، با استفاده از تکنیک های تجزیه و تحلیل حالات و اثرات خرابی و تصمیم گیری چند شاخصه، به بررسی عوامل دخیل در آن ها مانند خطاها و خرابی ها پرداخته می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل پنلی از خبرگان و متخصصین حوزه هوانوردی و سوانح هوایی بوده و برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شده است. برطبق نتایج تحقیق، عامل انسانی مهم ترین عامل دخیل، هواپیمای فوکر ۱۰۰ درگیرترین نوع هواپیما و خلبانان با سن و تجربه کمتر، مستعدترین عوامل در بروز این وقایع بوده اند. همچنین خرابی در ارابه فرود و موتور و همچنین، خطای خلبان به موجب عدم پیروی از دستورالعمل ها به عنوان مهم ترین حالات خطا و خرابی معرفی شده اند.