ارزیابی اثر اسیدشویی بر کاهش گرفتگی قطره چکان ها، کارایی سیستم آبیاری قطره ای و خصوصیات شیمیایی خاک

از آنجا که غالبا اساسی ترین مشکل سیستم آبیاری قطره ای، گرفتگی قطره چکان هاست، این پژوهش با هدف بررسی اثر سولفوریک اسید بر کاهش گرفتگی قطره چکان ها و تاثیر اسید خروجی بر خصوصیات شیمیایی خاک مناطق مورد مطالعه صورت پذیرفت. لذا آزمایش هایی در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ در سه باغ پسته با بافت خاک مختلف (باغات علی آباد، شریف آباد و زالون آباد) در شهر قم انجام شد. بدین منظور ضریب تغییرات (CV) و معادله آبدهی قطره چکان مورد نظر (نتافیم ۸ لیتر بر ساعت) تعیین گردید. همچنین یکنواختی پخش آب (EU)، ضریب یکنواختی (CU)، تغییرات دبی قطره چکان (Qvar) و ضریب یکنواختی آماری (Uc) قبل و بعد از اسید شویی اندازه گیری و کارایی و عملکرد سیستم آبیاری قطره ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین گرفتگی قطره چکان ها در منطقه علی آباد، شریف آباد و زالون آباد قبل از اسیدشویی به ترتیب ۴/۰۶، ۳۰/۳ و ۵/۱۵ درصد و بعد از اسید شویی به ترتیب ۱/۲۲، ۸/۴۳ و ۱/۲۴ درصد بود. میانگین گشودگی قطره چکان های منطقه علی آباد، شریف آباد و زالون آباد به ترتیب ۴/۲۳، ۳۵/۷ و ۴/۷۲ درصد و حداقل-حداکثر گشودگی در این مناطق ۲۵-۰/۷۱ و ۱۱۲/۴۱-۲/۴۷- و ۱۰/۶۵-۱/۸۹ درصد تعیین گردید. همچنین نتایج نشان داد که شاخص های یکنواختی پخش آب، ضریب یکنواختی، تغییرات دبی قطره چکان و ضریب یکنواختی آماری در سه منطقه علی آباد، شریف آباد و زالون آباد قبل از اسید شویی به ترتیب ۹۲/۴، ۹۷/۶، ۰/۲۱ و ۹۶/۰۶ درصد، ۵۵/۳، ۸۴/۶، ۹/۰ و ۷۸/۷ درصد و ۹۱/۲، ۹۷/۲، ۱۸/۶ و ۹۵/۸ درصد و بعد از اسیدشویی به ترتیب ۹۶/۴، ۹۵/۲، ۰/۱۲ و ۹۴/۴ درصد، ۸۰، ۸۸/۵، ۰/۹۱ و ۸۲ درصد و ۹۶/۶، ۹۵/۵، ۱۳/۲ و ۹۴/۴ درصد بود که نشان داد سولفوریک اسید تاثیر بسزایی در کاهش گرفتگی قطره چکان ها دارد. ارزیابی خصوصیات شیمیایی خاک قبل و بعد از اسیدشویی نیز نشان از تغییر در این خصوصیات و کاهش شوری خاک به علت واکنش سولفوریک اسید با کربنات های موجود در خاک پس از اسیدشویی داشت.