تبیین اثر تحصیلات بر میزان مشارکت شهروندی (نمونه های مطالعاتی: محله های آبشار و همت آباد اصفهان)

در دهه های اخیر، پارادایم غالب در برنامه ریزی شهری، از برنامه ریزی برای مردم به سوی برنامه ریزی با مردم و حتی توسط مردم حرکت کرده و مفهوم مشارکت شهروندی اهمیت فزاینده ای یافته است. از این رو بسیاری از کشورها از آموزش های رسمی در مدرسه و دانشگاه برای نهادینه سازی مهارت هایی که منجر به افزایش مشارکت شهروندی در جامعه می شود، بهره جسته اند. به منظور تبیین اثربخشی این گونه آموزش ها در ایران، مقاله حاضر تلاش دارد تا به این پرسش بپردازد که «آیا بالا بودن سطح تحصیلات (بهره مندی بیشتر از آموزش های رسمی) موجب افزایش مشارکت شهروندی خواهد شد؟». فرضیه مقاله این است که افراد با تحصیلات بالاتر، مشارکت بیشتری در امور شهری دارند. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت توصیفی-تحلیلی و به لحاظ هدف، کاربردی است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، محلات همت آباد و آبشار اصفهان که در مجاورت یکدیگر قرار دارند اما از نظر سطح تحصیلات ساکنان با یکدیگر تفاوت جدی دارند، به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته اند. همچنین برای دستیابی به اطلاعات تکمیلی از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش نیز با استفاده از فرمول کوکران و با ضریب خطای ۵%، برای محله آبشار ۳۷۲ و محله همت آباد ۳۷۴ نفر انتخاب شد و برای تحلیل اطلاعات نیز ضریب همبستگی اسپیرمن، رگرسیون خطی و آزمون یومن ویتنی مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که میان تحصیلات و مشارکت شهروندی ارتباط معناداری وجود ندارد و به عبارتی فرضیه مقاله رد می شود. در نتیجه می توان گفت، آموزش های رسمی اثربخشی کافی در افزایش میزان مشارکت شهروندان نداشته و از این جهت مورد نقد است.