اثر پتانسیل اسمزی و ماتریک یکسان بر جذب آب و عملکرد گیاه ذرت در سیستم آبیاری کامل و بخشی ریشه ذرت

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 152

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJSWR-50-4_003

تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1402

چکیده مقاله:

در این تحقیق اثر پتانسیل ماتریک و اسمزی برابر به طور جداگانه و هم­زمان، بر روی تغییرات جذب آب و عملکرد گیاه ذرت مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور نوع پتانسیل (اسمزی، ماتریک و توام) و سطوح پتانسیلی (۴۶/۰-، ۱۲/۱-، ۱۹/۱- و ۶۳/۳- بار) در ۴ تکرار به صورت کشت گلخانه­ای انجام شد. کاهش سطوح پتانسیل از ۴۶/۰- تا ۶۳/۳- بار سبب کاهش ۶/۳۶ درصدی جذب آب در تیمار پتانسیل اسمزی گردید. کاهش سطوح پتانسیلی به ترتیب سبب کاهش ۴۰ و ۶/۳۶ درصدی جرم خشک ریشه در تیمار پتانسیل اسمزی و توام و افزایش ۲۶ درصدی در تیمار پتانسیل ماتریک شد. در بین تیمارها و سطوح پتانسیلی مورد بررسی بیشترین راندمان مصرف آب با مقدار ۱۲/۱ گرم بر لیتر در سطح ۱۲/۱- بار تیمار توام مشاهده گردید. نتایج نشان داد که تحت سطوح یکسان پتانسیل اسمزی و ماتریک، تنش شوری با کاهش بیشتر جذب آب صدمه بیشتری بر رشد گیاه وارد می­کند. این در حالی است که در تیمار توام در سطوح بالای پتانسیلی (۴۶/۰- تا ۱۲/۱- بار) استفاده از سیستم آبیاری بخشی با بهبود نسبی وضعیت رشد ریشه (در بخش پتانسیل اسمزی)، سبب افزایش راندمان مصرف آب خواهد شد. با کاهش سطح پتانسیل در سطح ۶۳/۳- بار در تیمار توام با وجود مکش برابر در دو سمت ریشه، گیاه آب کمتری را نسبت به زمانی که کل دو نیمه ریشه تحت شوری معادل این سطح پتانسیل قرار می­گیرد، دریافت می­کند. حداقل برای شوری های کم، مقادیر پتانسیل اسمزی و ماتریک قابل جمع نیستند و یا به عبارت دیگر مجموع آن ها نمی­تواند مبین شرایط واقعی حاکم بر محیط ریشه باشد. نتایج چنین مطالعاتی می­تواند در مدیریت دقیق کمیت و کیفیت آب آبیاری تحت تنش همزمان شوری و خشکی در مناطق خشک و نیمه خشک مورد استفاده قرار بگیرد.

کلیدواژه ها:

تقسیم ریشه ، تنش شوری ، تنش خشکی ، جذب آب ، سیستم آبیاری بخشی ریشه

نویسندگان

سعیده مرزوان

دانشجوی دکتری گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

محمد حسین محمدی

دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

فرید شکاری

دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abbasi, F. (۲۰۱۴) Advanced Soil Physics. (۲th Ed.). Tehran University: ...
  • Bennett, S.J., Barrett-Lennard, E.G. and Colmer, T.D. (۲۰۰۹). Salinity and ...
  • Bernstein, L. and Hayward, H.E. (۱۹۵۸). Physiology of salt tolerance. Annual ...
  • Brown, C.E., Pezeshki, S.R. and DeLaune, R.D. (۲۰۰۶). The effects ...
  • Cao, Y., Tian, Y., Gao, L. and Chen, Q. (۲۰۱۶). ...
  • Cicek, N. and Cakirlar, H. (۲۰۰۲). The effect of salinity ...
  • Comstock, J.P. (۲۰۰۲). Hydraulic and chemical signalling in the control ...
  • Dane, J.H. and Hopmans, J.W. (۲۰۰۲) ۳.۳. ۱ Introduction. Methods ...
  • Dong, H., Kong, X., Luo, Z., Li, W. and Xin, ...
  • Feng, X., AN, P., Guo, K., Li, X., Liu, X. ...
  • Gechev, T.S., Van Breusegem, F., Stone, J.M., Denev, I. and ...
  • Greenway, H. and Munns, R. (۱۹۸۰). Mechanisms of salt tolerance ...
  • Hassanpour, F., Shahnazari, A., Karandish, F. and Khaleghi, M. (۲۰۱۷). Effects ...
  • Hu, H. and Xiong, L. (۲۰۱۴). Genetic engineering and breeding ...
  • Hu, Y. and Schmidhalter, U. (۲۰۰۵). Drought and salinity: a ...
  • Hu, Y., Burucs, Z., von Tucher, S. and Schmidhalter, U. ...
  • IPCC, Climate Change and Water Technical Paper of the Intergovernmental ...
  • Jerszurki, D, Couvreur, V., Maxwell, T., Silva, L.D.C.R., Matsumoto, N., ...
  • Katerji, N., van Hoorn, J.W., Hamdy, A. and Mastrorilli, M. ...
  • Kiani, A.R., Homaei, M. and Mirlatifi, M. (۲۰۰۶). Evaluating yield ...
  • Koushafar, M., Khoshgoftarmanesh, A.H., Moezzi, A. and Mobli, M. (۲۰۱۱). ...
  • Lycoskoufis, I.H., Savvas, D. and Mavrogianopoulos, G. (۲۰۰۵). Growth, gas ...
  • Malash, N., Flowers, T.J. and Ragab, R. (۲۰۰۵). Effect of ...
  • Martinez-Alvarez, V., Martin-Gorriz, B. and Soto-García, M. (۲۰۱۶). Seawater desalination ...
  • Meskini-Vishkaee, F., Mohammadi, and Shekari, F. (۲۰۱۶). Effect of soil ...
  • Mohammadi, M.H., Khataar, M. and Shekari, F. (۲۰۱۷). Effect of ...
  • Munns, R. (۲۰۰۲). Comparative physiology of salt and water stress. Plant, ...
  • Munns, R. (۲۰۰۵). Genes and salt tolerance: bringing them together. New ...
  • Munns, R. and Tester, M. (۲۰۰۸). Mechanisms of salinity tolerance. ...
  • Ogburn, R.M. and Edwards, E.J. (۲۰۱۰). The ecological water-use strategies ...
  • Raghav, C.S. and Pal, B. (۱۹۹۴). Effect of saline water ...
  • Rajendran, K., Tester, M. and Roy, S.J. (۲۰۰۹). Quantifying the ...
  • Reddy, A.R., Chaitanya, K.V. and Vivekanandan, M. (۲۰۰۴). Drought-induced responses ...
  • Redwan, M., Spinelli, F., Marti, L., Bazihizina, N., Azzarello, E., ...
  • Reef, R., Markham, H.L., Santini, N.S. and Lovelock, C.E. (۲۰۱۵). ...
  • Sadranbas, Z., Shahanzari, A., Ziatbar Ahmadi, M.kh. and Karandish, F. ...
  • A review on partial root-zone drying irrigation [مقاله ژورنالی]
  • Stefanelli, D., Fridman, Y. and Perry, R.L. (۲۰۰۹). DigiRoot™: new ...
  • Sawidis, T., Kalyva, S. and Delivopoulos, S. (۲۰۰۵). The root-tuber ...
  • Seki, M., Umezawa, T., Urano, K. and Shinozaki, K. (۲۰۰۷). ...
  • Sirault, X.R., James, R.A. and Furbank, R.T. (۲۰۰۹). A new ...
  • Sun, J., Yang, G., Zhang, W. and Zhang, Y. (۲۰۱۶). ...
  • Tanji, K.K. and Kielen, N.C. (۲۰۰۲). Agricultural drainage water management ...
  • Torabi, M. (۲۰۱۴). Physiological and biochemical responses of plant to ...
  • Zakerinia, M. Sohrabi, T. Neyshaburi, M.R. and Shahabifar, M. (۲۰۰۹). ...
  • Zekri, M. and Parsons, L.R. (۱۹۹۰). Response of split-root sour ...
  • نمایش کامل مراجع